Nội Dung Chính
TIỂU DẪN
Bài Nhớ đổng thuộc phần Xiềng xích trong tập Từ ấy, được viết vào tháng 7 - 1939 trong nhà lao Thừa Phủ ở Huế.
Gì sâu bằng những trưa thương nhớ
Hiu quạnh bên trong một tiếng hò !
Đâu gió cồn thơm đất nhả mùi
Đâu ruồng tre? mát thở YÊH vui
Đâu từng ô mạ xanh mơn mởn
Đâu những nương khoai ngọt sắn bùi ?
Đâu những đường con bước vạn đời
Xóm nhà tranh thấp ngủ im hơi
Giữa dòng ngày tháng âm u đó
Không đổi, nhưng mà trôi cứ trôi...
Gì sâu bằng những trưa hiu quạnh
Ôi ruộng đông quê thương nhớ ơi !
Đâu những lưng cong xuống luống cày?)
Mà bàn hỉ vọng nức hương ngây
(1) Vịnh : tức là Nguyễn Chí Thanh, người Thừa Thiên, bạn hoạt động cách mạng với Tố Hữu,
cũng bị bắt vào nhà lao Thừa Phủ năm 1939.
(2) Ruồng tre : răng tre, luỹ tre (tiếng địa phương vùng Trung Bộ).
(3) Một vài ý thơ và hình ảnh trong đoạn này có lẽ được gợi ý từ bài thơ Afùa gieo hạt, buổi chiều của Vích-to Huy-gô.
Và đâu hết những bàn tay ấy
Vãi giống tung trời những sớm mai ?
Đâu những chiều sương phủ bãi đồng
Lúa mêm xao xác ở ven sông
Vắng lên trong tiếng xe lùa nước)
Một giọng hò đưa hỡf” não nàng
Gì sâu bằng những trưa thương nhớ
Hiu quanh bên trong một tiếng hò 1
Đâu dáng hình quen, đâu cả rồi
Sao mà cách biệt, quá xa xôi
Chao ôi thương nhớ, chao thương nhớ
Ôi mẹ già xa đơn chiếc ơi !
Đâu những hồn thân tự thuở xưa
Những hôn quen đãi gió dâm mưa
Những hồn chất phác hiển như đất
Khoai sắn tình quê rất thiệt thàt)) †
Đâu những ngày xưa, tôi nhớ tôi
Băn khoăn đi kiếm lẽ yêu đời
Vẩn vơ theo mãi vòng quanh quẩn '
Muốn thoát, than ôi, bước chẳng rời
Rồi một hôm nào, tôi thấy tôi
Nhẹ nhàng như con chim cà lợi)
Say đồng hương nắng vui ca hái
Trên chín tầng cao bát ngái trời...
(1) Tiếng xe làa nước : tiếng xe nước đang hoạt động. Xe nước : công cụ múc chuyển nước bằng
bánh xe lớn, gắn nhiều ống tre (hoặc vầu) đã vạt đi một nửa, khi bánh quay có thể đưa được
nước từ sông, suối, kênh, mương trút vào máng dẫn tưới ruộng (giống như cái cọn, cái guồng nước ở các tỉnh miền núi phía bắc).
(2) Hố : một kiểu ngân khi hò.
(3) Thiệt thà : thật thà (tiếng miền Trung và miền Nam).
(4) Cà lợi : chim sơn ca (chú giải của tác giả).
Cho tới chữ đây, tới chữ đây
Tôi mơ qua cửa khám bao "ngày
Tôi thụ tất cả trong thâm lặng
Như cánh chìm buồn nhớ gió mây.
Gì sâu bằng những trưa hiu quanh
Ôi ruộng đông quê thương nhớ ơi !
- Tháng 7 - 1939
(TỐ HỮU, Thơ, Sđd) HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
1. Hãy chỉ ra những câu thơ được lặp đi lặp lại nhiều lần trong bài (có chỗ biến đổi chút ít) và cho biết hiệu quả nghệ thuật của chúng trong việc thể hiện nỗi nhớ của tác giả.
2, Đồng quê hiện lên qua nỗi nhớ của tác giả với những cảnh sắc, những bóng đáng con người nào ?
3. Tâm trạng của tác giả đã diễn biến như thế nào trong bài thơ ?
4. Bài thơ có tên là Nhớ đồng nhưng cảm xúc và hình ảnh không chỉ dừng ở nổi "nhớ đồng", vậy về thực chất, nỗi niềm ấy gồm những cảm xúc gì và hướng về đâu ?
Bình Luận
Để Lại Bình Luận Của Bạn