Từ ấy ( Tố Hữu) | Ngữ Văn Nâng Cao tập 2 - Lớp 11 - Giáo Dục Việt Nam

KẾT QUẢ CẦN ĐẠT

Cảm nhận được niên vui lớn của nhà thơ khi giác ngộ lí tưởng cộng sản và nhờ đó, biết gắn bó với nhân dân lao khổ, tạo cho mình một sức mạnh tình thần to lớn.
Thấy được nghệ thuật diện tả tâm trạng vui sướng, say mê bằng hình ảnh tươi sáng, giọng thơ sảng khoái, nhịp thơ dồn dập.

TIỂU DẪN

Tố Hữu (1920 - 2002) là một nhà

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
_ Mặt trời chân lí chói qua từm
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chìm...
Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời.
Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi phat`)
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ ...
7-1938
(TỐ HỮU, Thơ, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2002)

(1) Kiếp phôi pha : ờ đây có lẽ tác giả muốn nói đến những kiếp sống mòn mỏi, đáng thương.
(2) Cà bất cù bơ : bơ vơ không nơi nương tựa. 

HƯỚNG DẪN HỌC BÀI

1. Tìm hiểu tâm trạng của Tố Hữu trong giây phút bắt gặp lí tưởng cộng sản. Qua
hình ảnh "Mặt trời chân lí chói qua tim", có thể hiểu quan niệm của nhà thơ vẻ
lí tưởng cộng sản như thế nào ?
2. Nhận xét đặc điểm chung về giá trị biểu cảm của các từ ngữ : bờng (nắng hạ),
chói (qua tim), rất đậm (hương), rộn (tiếng chím).
3. Lí tưởng cộng sản đã đem đến cho Tố Hữu sự thức tỉnh về mối quan hệ tình cảm
mới như thế nào ? Vì sao sự thức tỉnh về quan hệ tình cảm ấy lại đem đến cho
Tố Hữu sức mạnh và niềm vui ?
4. Nhận xét về giọng điệu chung của bài thơ.
5. Qua những từ lặp lại ở đầu câu : Để (câu 6 — 7), Là (câu 10 — 11), anh (chị) hãy
nêu cảm nhận của mình về nhịp thơ và tác dụng biểu cảm của nó.
6. Học thuộc lòng bài thơ.

TRI THỨC ĐỌC - HIỂU

Tế Hữu và việc hiện đại hoá thơ trữ tỉnh cách mạng Việt Nam

Thơ trữ tình chính trị - cách mạng Việt Nam xuất hiện cùng với các phong trào cách mạng Việt Nam từ đầu thế kỉ XX như phong trào Duy tân, Đông du, Đông Kinh nghĩa thục với các tên tuổi như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng,... và thơ của các chiến sĩ cộng sản trong tù như Trần Cung, Trường Chinh, Xuân Thuỷ,... Hầu hết thơ ca cách mạng thời ấy đều mang hình thức truyền thống như thơ Đường luật, thơ lục bát, song thất lục bát với các hình ảnh ước lệ như "cửa độc lập", "đèn tự do”, "hòn máu nóng", "chiêu hồn nước", "vợ khuyên chồng”,... rất ít tính cá thể. Sống trong bầu không khí của phong trào Thơ mới, Tố Hữu đã sử dụng hình thức thơ mới để tạo ra tiếng nói mới cho thơ ca cách mạng và bản thân ông cũng là nhà thơ mới trong dòng thơ cách mạng. Ông đem đến một chủ thể trữ tình nhiệt huyết, trẻ trung, mang đậm tính cá thể với những hình ảnh mới gắn liền với sự cảm thụ, thể nghiệm của thì sĩ. (Ví dụ : "Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ - Mặt trời chân lí chói qua tim - Hồn tôi là một vườn hoa lá - Rất đậm hương và rộn tiếng chim..." - Từ ấy ; hay : "Khi ta đã say mùi hương chân lí - Đời đắng cay không một chút ngọt bùi - Đời đau buồn không một tiếng cười vui - Đời đen tối phải đi tìm ánh sáng" - Như những con tàu ; ...). Tố Hữu đã làm cho thơ cách mạng có hình thức hiện đại và giàu sức hấp dẫn đối với tuổi trẻ. Với tập thơ 7ừ ấy, Tố Hữu đã bắc chiếc cầu nối giữa hình thức thơ mới với thơ ca cách mạng. Qua đó, các nhà thơ mới thấy một khả năng đem thơ ca gắn bó với lí tưởng cách mạng, còn các nhà thơ cách mạng thấy một phương hướng làm cho tiếng thơ cách mạng đổi mới, gần với tâm hồn người đương thời.