BÀI 12: QUYỀN TRẺ EM | Giáo Dục Công Dân 6 - Lớp 6 - Cánh Diều

Trang 58

YÊU CẦU CẦN ĐẠT

• Nêu được các quyền cơ bản của trẻ em; ý nghĩa của quyền trẻ em và việc thực hiện quyền trẻ em; trách nhiệm của gia đình, nhà trường, xã hội trong việc thực hiện quyền trẻ em.

• Phân biệt được hành vi thực hiện quyền trẻ em và hành vi vi phạm quyền trẻ em.

• Thực hiện tốt quyền và bổn phận của trẻ em.

• Nhận xét, đánh giá được việc thực hiện quyền trẻ em của bản thân, gia đình, nhà trường, cộng đồng, bày tỏ được nhu cầu để thực hiện tốt hơn quyền trẻ em.

KHỞI ĐỘNG

Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi

Em mong muốn được như các bạn trong hai hình ảnh trên không? Em còn mong muốn những điều gì khác nữa?

Trang 59

Khám phá

1. Tìm hiểu các quyền cơ bản của trẻ em

a. Cùng nghe bài hát và trả lời câu hỏi

QUYỀN TRẺ EM

Nhạc và lời: Trịnh Vĩnh Thành

Là tuổi nhỏ hôm nay, là thế giới ngày mai.
Chúng em muốn tương lai, hành tỉnh luôn hoà bình.
Chúng em có quyền được vui chơi.
Chúng em có quyền được đến trường.
Chúng em có quyền được tham gia.
Phát triển sáng rực đường tương lai.
Những gì tốt đẹp nhất xin dành cho tuổi thơ.
Những gì tốt đẹp nhất xin dành cho chúng em.
Những gì tốt đẹp nhất xin dành cho tuổi thơ.
Những gì tốt đẹp nhất xin dành cho chúng em.
Những gì tốt đẹp nhất xin dành cho tuổi thơ.
Những gì tốt đẹp nhất xin dành cho chúng em...

b. Hãy đặt tên cho mỗi hình ảnh tương ứng với mỗi quyền của trẻ em dưới đây:

Trang 60

2. Ý nghĩa của quyền trẻ em và việc thực hiện quyền trẻ em

a. Ý nghĩa của quyền trẻ em

Lan không những học giỏi mà còn thích múa hát, nên bố mẹ, thầy cô giáo của Lan luôn khuyến khích, động viên bạn tham gia các hoạt động văn nghệ của lớp, trường và của địa phương.

b. Ý nghĩa của việc thực hiện quyền trẻ em

Gia đình Tuấn có hai anh em, luôn được bố mẹ thương yêu và tôn trọng ý kiến của con. Dù bận nhiều việc, nhưng bố mẹ Tuấn vẫn luôn chăm lo đến việc học tập của hai anh em. Được sống trong tỉnh thương yêu, quan tâm, chăm sóc của gia đình, Tuấn và em gái luôn chăm ngoan, học giỏi, được thầy cô và bạn bè yêu quý.

Trang 61

3. Tìm hiểu trách nhiệm của gia đình, nhà trường, xã hội và bồn phận của trẻ em trong việc thực hiện quyền trẻ em

Đọc thông tin và trả lời câu hỏi

Thông tin 1:

Là một xã ở Đồng bằng sông Cửu Long, mặc dù điều kiện kinh tế - xã hội còn có khó khăn, nhưng Uỷ ban nhân dân xã T luôn quan tâm đến việc thực hiện quyền trẻ em. Xã đã huy động nguồn lực trong xã hội để có kinh phí sửa sang trường lớp, mua trang thiết bị và đồ dùng học tập cho trường trung học cơ sở và hai trường tiểu học. Phong trào học tập của xã được đẩy mạnh đến mỗi gia đình có trẻ em. Vì vậy 100% trẻ em trong xã đều đến trường đúng tuổi quy định, trong đó nhiều cháu là học sinh giỏi của lớp, của trường và đạt danh hiệu trong các kì thi học sinh giỏi cấp huyện và cấp tỉnh.

Thông tin 2:

Vốn thông minh, chăm chỉ, nhưng vì nhà nghèo nên mới học hết lớp 5, Hoà đã phải nghĩ đến chuyện thôi học, ở nhà lao động để kiếm sống. Nhưng khi được cô giáo và bạn bè ở lớp khuyên nhủ, Hoà đã bỏ ý định thôi học, vừa đi học vừa làm việc nhà phụ giúp bố mẹ. Hoà không những không phải bỏ học, mà còn trở thành học sinh giỏi của lớp 6A.

Trang 62

Thông tin 3:

Gia đình Minh có bố mẹ, Minh và em gái đang học lớp 4. Ở nông thôn, điều kiện kinh tế gia đình còn khó khăn, nhưng Minh luôn được sống trong tỉnh thương yêu của bố mẹ. Bố mẹ Minh luôn chăm sóc, quan tâm đến học hành của bạn và em gái, dành thời gian cho các con học tập và vui chơi. Nghe lời bố mẹ, Minh và em gái luôn chăm chỉ học hành nên năm nào cũng là học sinh giỏi, được thầy cô và bạn bè yêu quý.

• Gia đình, nhà trường và xã hội có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ em; dành điều kiện tốt nhất và tạo môi trường lành mạnh cho sự phát triển toàn diện của trẻ em; bảo đảm cho trẻ em được học tập và phát triển; giáo dục và giúp đỡ để trẻ em hiểu và thực hiện được quyền và bổn phận của trẻ em.

• Bốn phận của trẻ em đối với gia đình:

- Kính trọng, lễ phép, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ.

- Học tập, rèn luyện, giữ gìn nề nếp gia đình.

• Bốn phận của trẻ em đối với nhà trường:

- Tôn trọng giáo viên, cán bộ, nhân viên nhà trường.

- Rèn luyện đạo đức, thực hiện tốt nhiệm vụ học tập.

- Chấp hành đầy đủ nội quy, quy định của nhà trường.

• Bổn phận của trẻ em đối với bản thân:

- Sống trung thực, khiêm tốn.

- Không đánh bạc; không mua, bán, sử dụng rượu, bia, thuốc lá và chất gây nghiện, chất kích thích khác.

LUYỆN TẬP

1 Em hãy kể những việc làm của trường, lớp và nơi em sống góp phần bảo vệ và giáo dục trẻ em.

2 Trong các hành vi sau, hành vi nào đã thực hiện quyền trẻ em, hành vi nào xâm phạm đến quyền trẻ em?

Trang 63

3 Trên một bài báo có đoạn tin vắn sau: “Bà Hải mở một quán giải khát tại trung tâm thị trấn. Quán của bà rất đông khách, ngoài những người trong thị trấn và khách đi đường qua lại, quán của bà luôn là địa điểm tập trung ăn chơi của nhóm trẻ em từ 12 - 15 tuổi trong vùng. Nhóm trẻ hay tập trung tại quán bà Hải vào mỗi buổi chiều để ăn uống và đánh bài. Một lần, nhóm trẻ đang ăn uống, đánh bài thì công an ập vào giải tán và tiến hành lập biên bản xử phạt

a) Hãy nhận xét hành vi của bà Hải và nhóm trẻ trong tình huống trên?

b) Em sẽ làm gì nếu chứng kiến tình huống đó?

c) Theo em, việc công an đến lập biên bản bà Hải và giải tán nhóm trẻ là đúng hay sai? Vì sao?

VẬN DỤNG

1 Vẽ tranh với chủ đề “Quyền trẻ em” và cùng các bạn trưng bày tại lớp học của mình.

2 Tìm hiểu và nêu những việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của cha mẹ đối với mình hoặc của chính quyền địa phương đối với trẻ em nơi em sinh sống.

3 Em cùng các bạn trong nhóm xây dựng kế hoạch thực hiện quyền trẻ em của bản thân:

- Những công việc cần làm: trong học tập, trong quan hệ với mọi người xung quanh ở nhà, ở trường và ở ngoài xã hội.

- Biện pháp thực hiện.