Nội Dung Chính
(Trang 12)
Mô hình vật liệu carbon nanotube
Tại sao đồng dẫn điện mà gỗ lại cách điện? Tại sao thép rất cứng mà vẫn dát mỏng và kéo sợi được? Từ hiểu biết về cấu tạo nguyên tử, các nhà khoa học không chỉ giải thích được tinh chất của vật liệu mà còn tạo ra nhiều vật liệu mới với những tính chất mới.
| • Thành phần của nguyên tử • Nguyên tố hoá học • Cấu trúc lớp vỏ electron nguyên tử • Ôn tập |
(Trang 13)
MỤC TIÊU:
– Trình bày được thành phần của nguyên tử (nguyên tử vô cùng nhỏ; nguyên tử gồm 2 phần: hạt nhân và lớp vỏ nguyên tử; hạt nhân tạo nên bởi các hạt proton (p), neutron (n); lớp vỏ tạo nên bởi các electron (e); điện tích, khối lượng mỗi loại hạt).
– So sánh được khối lượng của electron với proton và neutron, kích thước của hạt nhân với kích thước nguyên tử.
| Nguyên tử gồm các loại hạt cơ bản nào? Các nhà khoa học đã phát hiện ra các loại hạt cơ bản đó như thế nào? |
I. CÁC LOẠI HẠT CẤU TẠO NÊN NGUYÊN TỬ
| Năm 1897, J. J. Thomson (Tôm-xơn, người Anh) thực hiện thí nghiệm phóng điện qua không khí loãng đã phát hiện ra chùm tia phát ra từ cực âm và bị hút lệch về phía cực dương của điện trường, chứng tỏ chúng mang điện tích âm (xem Hình 1.1). Đó chính là chùm các hạt electron. Electron là một thành phần của nguyên tử. Năm 1911, E. Rutherford (Rơ-dơ-pho, người Niu Di-lân) thực hiện thí nghiệm bắn phá lá vàng rất mỏng bằng chùm hạt α (*) (alpha) (Hình 1.2). Ông sử dụng màn huỳnh quang bao quanh lá vàng để quan sát vị trí va chạm của hạt α. Kết quả thí nghiệm cho thấy hầu hết các hạt α đều xuyên thẳng qua lá vàng, chứng tỏ nguyên tử có cấu tạo rỗng, ở tâm chứa một hạt nhân mang điện tích dương và có kích thước rất nhỏ so với kích thước nguyên tử. Năm 1918, E. Rutherford và các cộng sự khi dùng hạt α bắn phá nitrogen đã phát hiện ra hạt proton. Năm 1932, J. Chadwick (Chat-uých, người Anh), cộng sự của Rutherford, đã phát hiện ra hạt neutron khi bắn phá beryllium bằng các hạt α. Proton, neutron và electron là các hạt cấu tạo nên nguyên tử (trừ trường hợp |
Hình 1.1. Thí nghiệm phát hiện hạt electron Tấm kim loại tích điện làm thay đổi đường đi của chùm tia Màn huỳnh quang Cực dương Cực âm
Hình 1.2. Thí nghiệm phát hiện hạt nhân nguyên tử Lá vàng mỏng Hộp phóng ra chùm hạt α Màn huỳnh quang Khe hở |
.
--------------------------------------------------------------------------------
(*) Hạt α: hạt nhân helium, mang điện tích dương.
(**) 
là một loại nguyên tử của nguyên tố hydrogen (sẽ được học trong bài Nguyên tố hoá học).
(Trang 13)
Bình Luận
Để Lại Bình Luận Của Bạn