Bài 15: Sử dụng biểu thức trong chương trình | Tin Học 5 | Chủ Đề 6: Giải Quyết Vấn Đề Với Sự Trợ Giúp Của Máy Tính - Lớp 5 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

(trang 73)

KHỞI ĐỘNG

1. BIỂU THỨC TRONG SCRATCH

Kiến thức mới

Nếu biểu thức trong môn Toán gồm các số, chữ, phép toán và dấu ngoặc thì biểu thức trong Scratch gồm các số, biến và phép toán.

Nhóm lệnh trong Scratch có các lệnh tạo biểu thức với một số phép toán như sau:

- Bốn phép toán số học: cộng, trừ, nhân, chia. Ví dụ minh họa được trình bày trong bảng sau:

Biến		Biểu thức
15	5	20	10	20	75	3
6	3	9	12	12	18	2

(trang 74)

- Ba phép toán so sánh: bé hơn, bằng, lớn hơn. Các phép toán này được dùng để tạo biểu thức điều kiện. Ví dụ minh họa được trình bày trong các bảng sau:

Biến	Biểu thức
15	đúng (true)	sai (false)
50	đúng	đúng
30	đúng	sai

Biến		Biểu thức
15	50	sai	sai	đúng
50	28	sai	đúng	sai
30	30	đúng	sai	sai

- Một số phép toán đặc biệt khác:

Phép toán	Ví dụ	Ý nghĩa
Phép lấy số ngẫu nhiên		Có kết quả là một số tự nhiên bất kì từ 1 đến 10.
Phép chia lấy dư		Có kết quả là 3, là số dư trong phép chia 15 cho 4.

Lưu ý: Scratch không có dấu ngoặc để quy định thứ tự thực hiện phép toán. Với biểu thức có nhiều phép toán, khi chạy chương trình, các phép toán được thực hiện theo thứ tự từ trong ra ngoài. Ví dụ minh họa như hình 97.

Hình 97. Biểu thức lồng nhau

Hộp kiến thức

(trang 75)

Câu hỏi

Giả sử hai biến  lưu độ dài hai cạnh của hình chữ nhật.

a) Hãy ghép mỗi biểu thức trong Scratch ở cột bên trái với một biểu thức toán học tương ứng ở cột bên phải.

Biểu thức trong Scratch	Biểu thức Toán học
1)	a) a + b x 2
2)	b) 2 x (a + b)
3)	c) a x b + 2
4)	d) (a + b) x 2

b) Trong các biểu thức ở trên, chỉ ra biểu thức trong Scratch để tính chu vi của hình chữ nhật.

2. THỰC HÀNH SỬ DỤNG BIỂU THỨC

NHIỆM VỤ. Tạo chương trình sử dụng biến.

Tạo chương trình tính chu vi hình chữ nhật với độ dài hai cạnh nhập vào từ bàn phím.

Hướng dẫn

Bước 1: Tạo 2 biến có tên là a và b để lưu độ dài hai cạnh của hình chữ nhật.

Bước 2: Tạo khối lệnh nhập giá trị cho hai biến a và b từ bàn phím. Sử dụng các lệnh trong bảng sau để được khối lệnh như minh họa trong hình 98.

Hành động	Lệnh
Nhập giá trị cho biến a từ bàn phím
Đặt giá trị của biến a là thông tin vừa nhập
Nhập giá trị cho biến b từ bàn phím
Đặt giá trị của biến b là thông tin vừa nhập

Hình 98. Khối lệnh nhập giá trị cho hai biến a, b

(trang 76)

Bước 3: Tạo Lệnh Thông báo ra màn hình chu vi hình chữ nhật.

- Kéo thả phép toán cộng vào vùng soạn thảo chương trình, tạo biểu thức

- Kéo thả phép toán vào vùng soạn thảo chương trình, kéo thả biểu thức vào ô chứa từ "chuối". Chỉnh sửa nội dung vào ô "táo" để được biểu thức

- Kéo thả lệnh ghép vào khối lệnh ở Bước 2.

- Kéo thả biểu thức vừa tạo vào ô "Xin chào!". Thay đổi số giây hiển thị thông báo thành 5 giây, em được chương trình như minh họa ở Hình 99.

Hình 99. Chương trình thông báo ra màn hình chu vi hình chữ nhật

Bước 4: Chạy thử chương trình và quan sát kết quả.

Bước 5: Lưu tệp với tên là HinhChuNhat vào thư mục của em.

(trang 77)

LUYỆN TẬP

1. Hãy viết biểu thức toán học tương ứng của mỗi biểu thức sau trong Scratch.

a) .

b)

c) .

d) .

2. Hai biến a, b lưu độ dài hai cạnh của hình chữ nhật. Giá trị của hai biến hiện tại đang là .

Khi đó, lệnh sẽ đưa thông báo nào ra màn hình?

A. Diện tích hình chữ nhật là 3.

B. Diện tích hình chữ nhật là 12.

C. Diện tích hình chữ nhật là 4.

D. Diện tích hình chữ nhật là 7.

VẬN DỤNG

Tạo chương trình tính diện tích hình vuông có độ dài cạnh nhập vào từ bàn phím.