Bài 10: Năng Lượng Chất Đốt | Khoa Học 5 | Chủ Đề 2: Năng Lượng - Lớp 5 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

• Nêu được một số nguồn năng lượng chất đốt và vai trò của chúng trong đời sống và sản xuất.
• Trình bày được biện pháp phòng chống cháy, nó, ô nhiễm khi sử dụng năng lượng chất đốt.
• Nêu và thực hiện được việc làm thiết thực để tiết kiệm năng lượng chất đốt.

Con người sử dụng chất đốt để nấu thức ăn, đun nước uống, sưới ẩm,... Em biết những loại chất đốt nào? Chúng được sử dụng vào những việc gì?

1. Một số nguồn năng lượng chất đốt

a) Quan sát và đọc thông tin ở hình 1.

Hình 1

a) Than được khai thác từ các mỏ than trong lòng đất. Than được sử dụng làm chất đốt ở các gia đình, ở lò hơi của nhà máy nhiệt điện, luyện kim

b) Dầu mà được lấy lên theo các lỗ khoan của giếng dầu. Từ dầu mỏ có thể tách ra xăng, dầu hoả, đầu đi-ê-den, cùng làm chất đốt cho các máy móc.

c) Khí tự nhiên thường được tìm thấy cùng với than đã hoặc dầu mỏ. Nó được sử dụng trong các bếp ga để nấu thức ăn và trong các lò ga để sản xuất xi măng, gạch, gốm, nấu thủy tinh, luyện kim,...

d) Khí sinh học được tạo ra từ việc ủ các chất thải hữu cơ như mùn, ráс, phân động vật trong các bể chứa Khi sinh học là nguồn chất đốt được sử dụng trong đun nấu, tạo ra điện để thắp sáng,...

b) Trả lời câu hỏi

- Than được khai thác từ đầu và sử dụng vào những việc gì?

- Dầu mỏ được khai thác như thế nào và dùng để làm gì?

- Khí tự nhiên được sử dụng vào những việc gì?

- Khí sinh học được tạo ra bằng cách nào và dùng để làm gì?

Kể tên các nguồn năng lượng chất đối có trong tự nhiên và do con người tạo ra.

2. Vai trò của năng lượng chất đốt trong đời sống và sản xuất

1. Quan sát hình 2 và cho biết năng lượng chốt đốt sử dụng vào những việc gì.

Hình 2

2. Nêu những lợi ích của việc sử dụng năng lượng chất đốt trong cuộc sống.

Nêu một số ví dụ về việc sử dụng năng lượng chất đốt đã làm tăng hiệu quả sản xuất và giúp con người giảm bớt sức lao động.

3. Sử dụng năng lượng chất đốt an toàn, tiết kiệm

Các chất đốt khi cháy đều sinh ra khi các-bô-níc, nhiều loại khí và chất độc khác làm ô nhiễm không khí, có hại cho con người, động vật, thực vật, làm han gì các đồ dùng, máy móc bằng kim loại,...

Việc sử dụng năng lượng chất đốt không đúng cách có thể gây cháy, nổ, ô nhiễm môi trường.

1. Quan sát hình 3, cho biết trường hợp nào có thể gây nguy hiểm cho con người, trường hợp nào gây ô nhiễm môi trường và đề xuất biện pháp phòng tránh.

a) Sang chiết ga không an toàn

b) Chất đốt để gần tủ điện

c) Đun nấu bằng bếp than

d) Xe máy để gần nơi hàn điện

Hình 3

2. Lựa chọn một nguồn năng lượng chất đối, thảo luận cùng bạn để trình bày về cách sử dụng nguồn năng lượng đó trong đun nấu hằng ngày mà không gây cháy, nổ.

Em có biết?

Khi sử dụng bếp ga, nếu ga bị rò rỉ, gặp nhiệt độ cao hoặc có tia lửa từ các vật xung quanh thì sẽ xảy ra cháy, nổ. Do đó cần kiểm tra bếp và các thiết bị thường xuyên, khoá van bếp sau khi nấu, không làm bệ bếp bằng vật liệu dễ cháy và đặt bình ga cách bếp khoảng 150 cm,... để phòng chống cháy, nổ.

3. Quan sát hình 4 và cho biết trường hợp nào gây lãng phí chất đốt, trường hợp nào tránh được lãng phí chất đốt. Vì sao?

Hình 4

4. Chia sẻ với bạn về:

- Năng lượng chất đốt mà gia đình em sử dụng.

- Những việc em và gia đình đã làm để tiết kiệm năng lượng chất đốt.

1. Vì sao không sử dụng bếp than, củi để sưởi ấm trong phòng kín?

2. Điều chỉnh ngọn lửa ở bếp ga khi đun nấu có tác dụng gì?

3. Việc đi bộ, đi xe đạp hoặc đi phương tiên công cộng chạy bằng điện trong thành phố đã mang lại lợi ích gì?

4. Đề xuất thêm một số biện pháp phòng chống cháy, nổ, ô nhiễm môi trường khi sử dụng năng lượng chất đất.

Em đã học

- Một số nguồn năng lượng chất đốt thường sử dụng: củi, than, xăng, dầu hoả, khí tự nhiên, khi sinh học,..

- Năng lượng chất đốt được sử dụng để nấu thức ăn, đun nước uống, sưởi ấm, thắp sáng, vận hành một số máy móc, sản xuất điện.....

- Cần tránh lãng phí, phòng chống ô nhiễm môi trường và đảm bảo an toàn khi sử dụng năng lượng chất đốt.

Em có thể

Thực hiện được việc sử dụng an toàn và tiết kiệm năng lượng chốt đốt ở gia đình em.

Em có biết?

Bếp Hoàng Cầm mang tên anh hùng nuôi quân Hoàng Cầm. Bếp ra đời từ chiến dịch Hoà Bình (1951-1952) Đây là một loại bếp đã chiến, có công dụng làm tan, loãng khôi bắp tạo ra khi nấu ăn (hình 5) nhằm tránh bị máy bay địch phát hiện.

Hình 5