Bài 20. Vi khuẩn gây bệnh ở người và cách phòng tránh | Khoa Học 5 | Chủ đề 4. Vi khuẩn - Lớp 5 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

Yêu cầu cần đạt

• Kể tên được một đến hai bệnh ở người do vi khuẩn gây ra.

• Nêu được nguyên nhân gây bệnh và cách phòng tránh.

Hoạt động mở đầu

1. Bệnh sâu răng

Vi khuẩn trong khoang miệng sử dụng đường, tinh bột từ thức ăn, tiết ra các chất có hại, phá hủy men răng, ngà răng,... tạo thành các lỗ thủng, gây sâu răng. Khi vi khuẩn mới phá hủy lớp men, người bệnh chưa bị đau. Nếu không được điều trị, lỗ sâu răng lớn dần gây đau răng do viêm tủy răng và có thể dẫn đến hỏng răng, vỡ răng, mất răng.

a) Răng bình thường

b) Răng bị sâu

Hình 1

Hoạt động khám phá

1. Quan sát hình 2.

- Nêu những dấu hiệu của người bị bệnh sâu răng.

- Kể những dấu hiệu khác của bệnh sâu răng mà em biết.

a) Răng ê buốt khi nhai hoặc ăn thức ăn nóng hay lạnh

b) Răng đau nhức thường xuyên

Hình 2

2. - Quan sát hình 3 và cho biết.

+ Nguyên nhân gây bệnh sâu răng.

+ Nguyên nhân làm tăng nguy cơ gây bệnh sâu răng.

Hình 3

- Kể một số nguyên nhân khác có thể làm tăng nguy cơ gây bệnh sâu răng.

3. Quan sát hình 4, nêu một số việc nên làm, không nên làm để phòng tránh bệnh sâu răng.

a) Ăn đồ ngọt vào buổi tối

b) Chải răng đúng cách hằng ngày

c) Khám răng định kỳ 6 tháng một lần và điều trị ngay khi có dấu hiệu bị sâu răng

d) Sử dụng đa dạng thực phẩm

Hình 4

Hoạt động luyện tập, vận dụng

1. Vì sao ăn nhiều đồ ngọt sẽ làm tăng nguy cơ bị sâu răng?

2. Theo em, việc súc miệng sau khi ăn, uống có ích lợi gì?

2. Bệnh tả 

Bệnh tả do vi khuẩn tả gây ra. Bệnh lây qua đường tiêu hóa. Ban đầu, người bệnh có biểu hiện đầy bụng, sôi bụng, sau đó là đi ngoài, nôn nhiều gây mất nước, mệt lả.

Hoạt động khám phá

1. Quan sát hình 5 và cho biết người mắc bệnh tả có những dấu hiệu gì?

a) Nôn mửa liên tục

b) Đi ngoài liên tục nhiều lần khó kiềm chế 

Hình 5

2. - Quan sát hình 6 và cho biết nguyên nhân gây bệnh tả.

a) Sử dụng thức ăn, chưa được nấu chín có chứa vi khuẩn tả

b) Không đeo khẩu trang, găng tay khi chăm sóc người bị bệnh tả

c) Tay bị nhiễm vi khuẩn tả tiếp xúc trực tiếp với thức ăn

d) Ruồi mang theo vi khuẩn tả tiếp xúc với thức ăn 

Hình 6

- Kể một số nguyên nhân khác có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tả.

Em có biết?

Vi khuẩn tả dễ bị chết bởi một số điều kiện như chất sát khuẩn, không khí khô, ánh sáng mặt trời, đun sôi,... nhưng chúng sống lâu trong phân, đất ẩm, nước, thực phẩm.

Em đã học

• Vi khuẩn có thể gây ra một số bệnh ở người như bệnh tả, sâu răng.

• Để phòng tránh bệnh do vi khuẩn gây ra cần giữ vệ sinh cá nhân, sử dụng thực phẩm an toàn và đi khám ngay khi có dấu hiệu nhiễm bệnh.

Em có thể

Thực hiện được việc làm phòng tránh bệnh do vi khuẩn:

- Chải răng hai lần mỗi ngày, súc miệng sau mỗi lần ăn,...

- Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và khi tiếp xúc với vật bẩn.