Bài 10: Một Số Nét Văn Hóa Ở Vùng Đồng Bằng Bắc Bộ | Lịch Sử Và Địa Lí 4 | CHỦ ĐỀ 3: ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ - Lớp 4 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

Sau bài học này, em sẽ:

• Mô tả được một số nét văn hoá ở làng quê vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

KHỞI ĐỘNG

Quan sát bức tranh dưới đây và dựa vào hiểu biết của em, hãy giới thiệu một số nét văn hoá tiêu biểu ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

Hình 1. Một góc làng quê truyền thống vùng Đồng bằng Bắc Bộ (tranh vẽ của hoạ sĩ Trần Nguyên)

KHÁM PHÁ

1. Làng quê truyền thống

Đọc thông tin và quan sát các hình từ 2 đến 4, em hãy mô tả một số nét văn hoá nổi bật của làng quê truyền thống vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

Ở các làng quê truyền thống Bắc Bộ thường có luỹ tre xanh, cổng làng, cây đa, giếng nước, sân đình. Một số làng còn có đền, chùa, miếu.....

Cổng làng là cửa ngõ ra vào làng, là nơi người dân dừng nghĩ chân, hông mát, cũng là nơi trẻ em tụ tập, cùng vui đùa....

Cây đa tạo bóng mát thường được trồng ở đầu làng, cuối làng, hoặc ở vị trí trung tâm, bên cạnh các di tích lịch sử - văn hoá.

Hình 2. Cổng làng Đường Lâm (thành phố Hà Nội)

Hình 3. Giếng nước ở Hoa Lư (tỉnh Ninh Bình)
Giếng làng trước đây là nơi cung cấp nguồn nước sinh hoạt chính cho dân làng.

Hình 4. Đình làng Đình Bảng (tỉnh Bắc Ninh)
Đình là nơi thờ Thành hoàng, thường được xây dựng ở vị trí trung tâm. Sân đình là nơi diễn ra các sinh hoạt văn hoà chung của làng

2. Nhà ở

Đọc thông tin và quan sát các hình 5, 6, em hãy:
- Mô tả nét chính về nhà ở truyền thống của người dân vùng Đồng bằng Bắc Bộ.
- Cho biết nhà ở hiện nay của người dân vùng Đồng bằng Bắc Bộ có điểm gì khác với nhà ở truyền thống?

Trước đây, người dân vùng Đồng bằng Bắc Bộ thường ở trong những ngôi nhà được đắp bằng đất hoặc xây bằng gạch, mái lợp lá hoặc ngôi. Nhà thường có ba gian. Gian chỉnh là nơi thờ cúng và tiếp khách. Hai gian bên gọi là buồng, dùng làm phòng ngủ hoặc chứa thóc, gạo, đồ dùng....

Ngày nay, nhà ở của người dân có sự thay đổi theo hướng hiện đại và tiện nghi hơn.

Hình 5. Nhà ở truyền thống vùng Đồng bằng Bắc Bộ

Hình 6. Nhà ở hiện nay vùng Đồng bằng Bắc Bộ

3. Lễ hội

Đọc thông tin và quan sát các hình 7, 8, em hãy:
- Kể tên một số lễ hội tiêu biểu ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.
- Giới thiệu một số nét chính về lễ hội truyền thống ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

Đồng bằng Bắc Bộ nổi tiếng với nhiều lễ hội lớn như: hội Lim, hội chùa Hương, hội Gióng, lễ hội Phủ Giày,... Các lễ hội thường được tổ chức vào mùa xuân đề cầu cho mọi người đều được mạnh khoẻ, mùa màng bội thu....

Trong các lễ hội, người dân mặc trang phục truyền thống, tổ chức tế lễ và nhiều hoạt động vui chơi, giải trí như: đánh đu, đầu vật, kéo co, cờ người....

LUYỆN TẬP

Lập và hoàn thành bảng (theo gợi ý dưới đây) về một số nét văn hóa tiêu biểu của làng quê vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

VẬN DỤNG

Sưu tầm tranh ảnh về làng quê ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ ngày nay và giới thiệu với thầy, cô giáo và các bạn.