Bài 15: Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 | Lịch Sử Và Địa Lí 5 | Chủ Đề 3: Xây Dựng Và Bảo Vệ Đất Nước Việt Nam - Lớp 5 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

Sau bài học này, em sẽ:

• Kể lại được diễn biến chính của chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 có sử dụng tư liệu lịch sử (lược đồ, tranh ảnh và các câu chuyện về kéo pháo ở Điện Biên Phủ, chuyện bắt sống tướng Đờ Ca-xtơ-ri,...).

• Sưu tầm và kể lại được chuyện về một số anh hùng trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 như: Phan Đình Giót, Tô Vĩnh Diện, Trần Can,...

"Chín năm làm một Điện Biên

Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng!"

(Tố Hữu, Ba mươi năm đời ta có Đảng)

Hai câu thơ trên nói đến sự kiện nào? Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về sự kiện đó.

KÉO PHÁO Ở ĐIỆN BIÊN PHỦ

Với tinh thần "Tất cả để chiến thắng địch ở Điện Biên Phủ", bộ đội ta đã dùng sức người mở đường, kéo pháo vào trận địa. Phải vượt qua nhiều trọng điểm thường xuyên bị máy bay và pháo binh Pháp bắn phá, rồi suối sâu, đèo cao, đường trơn trượt,... nhưng các đơn vị pháo binh vẫn kéo pháo vào trận địa đúng với dự kiến ban đầu, sẵn sàng chờ lệnh nổ súng tấn công.

Hình 3. Bộ đội ta kéo pháo trong chiến dịch Điện Biên Phủ

Khi pháo vừa vào đến trận địa thì được lệnh phải lui quân, kéo pháo ra để đảm bảo cho chiến dịch chắc thắng. Kéo pháo vào trận địa là một nhiệm vụ vô cùng nguy hiểm thì kéo pháo ra lại càng gian khổ nguy hiểm hơn. Trong quá trình kéo pháo ra, xuống các con dốc có độ nghiêng lớn lại bị máy bay địch liên tục bắn phá, pháo dễ có nguy cơ bị rơi xuống vực thẳm. Với quyết tâm "Thà hi sinh, quyết bảo vệ pháo", đã có nhiều tấm gương anh dũng hi sinh tiêu biểu như Tô Vĩnh Diện.

Nhờ những nỗ lực và quyết tâm của bộ đội pháo binh, nhiệm vụ kéo pháo vào, kéo pháo ra điều hoàn thành, góp phần vào thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954.

(Theo Pháo binh quân đội nhân dân Việt Nam

trong chiến dịch Điện Biên Phủ, NXB Quân đội nhân dân, 2004)

CHUYỆN BẮT SỐNG TƯỚNG ĐỜ CA-XTƠ-RI

Chiều 7 - 5 - 1954, đồng chí Tạ Quốc Luật được giao nhiệm vụ dẫn đầu tổ xung kích gồm 5 người chia nhau bao vây hầm sở chỉ huy của tướng Đờ Ca-xtơ-ri. Hầm sở chỉ huy của địch nằm sâu dưới lòng đất rộng và rất kiên cố, có đủ chỗ cho toàn bộ cơ quan tổng chỉ huy của địch làm việc. Tổ xung kích xông vào hầm và hô lớn: "Giơ tay lên!". Hai mươi ba sĩ quan Pháp từ trong hầm run rẩy, sợ sệt chui ra, đi đầu là tướng Đờ Ca-xtơ-ri đồng thanh nói lớn: " Chúng tôi xin hàng!". Tướng Đờ Ca-xtơ-ri và toàn bộ chỉ huy của quân Pháp bị bắt sống.

Hình 4. Tướng Đờ Ca-xtơ-ri và các sĩ quan cao cấp người Pháp

đầu hàng quân đội Việt Nam chiều 7 - 5 - 1954

Đến 17 giờ 30 phút ngày 7 - 5 - 1954, lá cờ "Quyết chiến, quyết thắng" tung bay trên nóc hầm Đờ Ca-xtơ-ri, đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn "pháo đài quân sự bất khả xâm phạm" của quân Pháp tại Điện Biên Phủ.

(Theo Trần Quốc Hùng, 50 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ,

NXB Văn nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, 2004)

PHAN ĐÌNH GIÓT LẤY THÂN MÌNH LẤP LỖ CHÂU MAI

Chiều 13 - 3 -1954, cứ điểm Him Lam rung chuyển mù mịt sau nhiều loạt pháo. Các chiến sĩ Đại đội 58 của Phan Đình Giót lao lên mở đường, liên tiếp đánh đến tám quả bộc phá. Phan Đình Giót đánh quả thứ chín và bị thương ở đùi, nhưng vẫn xung phong đánh quả tiếp theo. Quân Pháp tập trung hỏa lực thúc đẩy như mưa xuống trận địa bộ đội ta bị thương rất nhiều.
Lòng căm thù quân giặc lên cao, Phan Đình Giót lao lên đánh liên tiếp hai quả bộc phá nữa, phá toang hàng rào cuối cùng, mở thông đường để đồng đội tiến lên. Đạn của giặc từ lỗ châu mai bắn ra nhiều khiến bộ đội ta khó khăn không thể dễ dàng xông lên phía trước. Phan Đình Giót dù bị thương nặng

(trang 68)

nhưng anh đã dùng hết sức còn lại nâng tiểu liên lên bắn mạnh vào lỗ châu mai và hét to: "Quyết hi sinh vì Đảng, vì dân", rồi dướn người lấy đà lao vào bịt kín lỗ châu mai lô cốt địch. Hỏa điểm lợi hại nhất của quân Pháp bị dập tắt. Toàn đơn vị ào ạt xong lên như vũ bão, tiêu diệt gọn cứ điểm Him Lam nhưng Phan Đình Giót đã hi sinh anh dũng.

Ngày 31 - 3 - 1955, Phan Đình Giót được truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

(Theo Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong chiến dịch Điện Biên Phủ,

Tập 1, NXB Quân đội nhân dân, 1996)

BẾ VĂN ĐÀN LẤY THÂN MÌNH LÀM GIÁ SÚNG

Để góp phần vào thắng lợi chung của chiến dịch Điện Biên Phủ đã có nhiều tấm gương anh dũng hi sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. Một trong số đó là anh Bế Văn Đàn, người dân tộc Tày quê ở Cao Bằng. Trong trận đánh ở Mường Pôn (tỉnh Điện Biên, tháng 12 - 1953), để chống lại cuộc phản kích quyết liệt của quân Pháp, đơn vị của Bế Văn Đàn đã bị thương vong nhiều. Trong tình thế cấp bách Bế Văn Đàn đã lao đến chỗ đồng đội và quỳ xuống, cầm hai chân đế của khẩu súng đặt lên vai, giữ chặt và hô to: "Bắn ngay!". Đồng đội của anh vừa khóc vừa nghiến răng bóp cò, rút lửa đạn về phía quân địch. Hàng chục tên bị hạ gục, đợt phản kích của chúng bị bẻ gãy. Bế Văn Đàn đã hi sinh trong tư thế hai tay vẫn ghì chặt súng trên vai.

Năm 1955, Bế Văn Đàn được truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân và Huân chương Quân công hạng nhì.

(Theo Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Tập 1, Sđd)