Ôn Tập Và Đánh Giá Giữa Học Kì II | Tiếng Việt 5 - Tập 2 | Tuần 27 - Lớp 5 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

PHẦN 1 – ÔN TẬP

TIẾT 1 – 2

1. Dựa vào lời giới thiệu của mỗi nhân vật dưới đây, cho biết nhân vật đó là ai, xuất hiện trong câu chuyện nào đã học.

TÔI LÀ AI?

(1) Tôi đã thay mặt cả lớp cảm ơn cô giáo và tặng cô hộp quà chứa ba mươi lăm lá thư của cả lớp.

(2) Tôi chọn thật nhiều hoa màu vàng, loại hoa bạn tôi yêu thích, để làm một giỏ hoa tặng bạn.

(3) Khi tôi cất giọng hát, tiếng hát vang khắp núi rừng, khiến muông thú quên cả phá lúa và nhảy múa theo tiếng hát của tôi.

(4) Tôi quyết tâm khôi phục lại trang trại sau khi bị cháy và tôi đã làm được.

(5) Tôi ước mơ trở thành một kĩ sư nông nghiệp để phát triển cây chè ở quê hương Tà Xùa của tôi.

2. Nêu nội dung chính của một trong những câu chuyện được nhắc tới ở bài tập 1.

3. Trong đoạn văn dưới đây, câu nào là câu đơn, câu nào là câu ghép? Xác định các vế của những câu ghép vừa tìm được.

⁽¹⁾ Mùa đông, rùa ngại rét. ⁽²⁾ Gió cứ thổi vù vù. ⁽³⁾ Rùa đợi đến mùa xuân. ⁽⁴⁾ Mùa xuân nhiều hoa, nhưng mùa xuân vẫn là đứa em của mùa đông. ⁽⁵⁾ Mưa phùn vẫn cứ lai rai và gió bấc vẫn thút thít ở các khe núi. ⁽⁶⁾ Rùa lại đợi đến hè. ⁽⁷⁾ Mùa hè tạnh ráo. ⁽⁸⁾ Cây cối có nhiều quả chín thơm tho. ⁽⁹⁾ Nhưng cái nóng cứ hầm hập. ⁽¹⁰⁾ Cả ngày, bụi cuốn mịt mùng. ⁽¹¹⁾ Hễ cơn dông đến thì đất đá lại như sôi lên, nước lũ đổ ào ào.

(Theo Võ Quảng)

4. Chọn một vế câu ở A và một vế câu ở B, thêm kết từ hoặc cặp từ hô ứng để tạo câu ghép.

5. Thêm kết từ và vế câu thay cho bông hoa để tạo câu ghép.

a. Nếu em chọn một sản vật quê hương để giới thiệu với bạn bè 🌸.

b.  🌸 nên tôi luôn háo hức mong đến giờ ông kể chuyện.

c. Tuy những hạt gạo bé nhỏ, giản dị 🌸.

TIẾT 3 – 4

1. Đọc những dòng thơ dưới đây và thực hiện yêu cầu.

a. Em vui em hát
    Hạt vàng làng ta...

b. Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
    Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng.

c. Con đã lớn khôn, đọc được cả những điều
    Chưa được viết trong thư người lính biển.

d. Mặt trời xuống biển như hòn lửa
    Sóng đã cài then, đêm sập cửa.

e. Ông đứng như bụt hiện
    Chờ cháu cuối đường quê.

- Nêu tên bài thơ có chứa các dòng trên.

- Trong mỗi bài thơ, em thích hình ảnh nào nhất? Vì sao?

- Đọc thuộc lòng 2 – 3 khổ thơ em thích của một trong những bài thơ trên.

2. Đọc văn bản dưới đây và trả lời câu hỏi.

QUẠT MO

Nhà bà tôi nằm lặng lẽ giữa màu xanh mướt của mấy hàng cau. Mỗi lần nghe tiếng rơi "độp" ngoài sân gạch, tôi vội chạy ra nhặt tàu lá cau rụng, phơi bên hiên nhà, đợi bà tôi làm thành những chiếc quạt mo nho nhỏ.

Chọn một bẹ cau khô thơm nồng mùi nắng, bà cắt thành chiếc quạt mo hình tai voi rất vừa tay cầm. Chiếc quạt theo bà cháu tôi suốt mùa hè miền Trung nắng đổ lửa. Lâu dần, quạt ngả màu nâu sẫm, mấy vết nhăn hằn rõ nét hơn. Những hôm bà đi chợ xa về, tôi lăng xăng đến bên bà phe phẩy quạt mo. Bà thường ôm tôi vào lòng: "Cháu bà thương bà nhất.".

Có những trưa, bà cháu nằm võng trong vườn, bà vừa khe khẽ lướt chiếc quạt mo, vừa thong thả hát bài đồng dao:

Thằng Bờm có cái quạt mo
Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu
Bờm rằng Bờm chẳng lấy trâu
Phú ông xin đổi ao sâu cá mè...

Tay bà đưa quạt nhịp nhàng. Gió nối gió ùa về mát rượi. Tôi lim dim chìm vào giấc ngủ. Trong mơ, tôi gặp phú ông dắt chú trâu mập mạp, còn tôi cầm chiếc quạt mo. Rồi tôi mơ thấy mình ngồi vắt vẻo trên lưng chú trâu ấy, đi qua một ao cá... Tiếng lá cau rụng khiến tôi choàng tỉnh. Tôi hốt hoảng oà lên nức nở: “Cháu đổi quạt mo lấy trâu của phú ông mất rồi, bà ơi!”. Bà cười, chỉ cho tôi chiếc quạt mo vẫn còn nguyên trên võng, tôi mới nín khóc.

Sau hôm ấy, tôi cứ mong gặp lại phú ông để nói rằng, tôi sẽ không đổi chiếc quạt mo của bà tôi lấy bất cứ thứ gì. Nhưng phú ông chẳng xuất hiện lần nào nữa trong giấc mơ của tôi.

Bây giờ, dù ít người còn dùng quạt mo, nhưng tôi vẫn giữ một chiếc làm kỉ niệm. Mỗi khi nhớ bà, tôi lại mang chiếc quạt mo ra phe phẩy, lòng xôn xao hồi ức tuổi thơ. Làn gió dịu dàng cứ thổi hoài, thổi mãi...

(Phan Đức Lộc)

a. Chiếc quạt mo được miêu tả như thế nào trong bài đọc?

b. Chiếc quạt mo gợi nhớ những kỉ niệm gì về bà trong tuổi thơ của người cháu?

c. Kể lại giấc mơ của người cháu về chiếc quạt mo. Theo em, giấc mơ đó có gì thú vị?

d. Chi tiết người cháu khi lớn vẫn giữ một chiếc quạt mo làm kỉ niệm gợi cho em những suy nghĩ gì?

3. Chơi trò chơi: Tìm kho báu.

Ví dụ: Đi vào ô chứa cặp từ vì ... nên ...

→ Vì giờ học nào cũng đầy ắp tiếng cười nên chúng tôi luôn thích đi học.

4. Tìm từ ngữ có tác dụng liên kết câu trong mỗi đoạn văn dưới đây và cho biết biện pháp liên kết được sử dụng trong mỗi đoạn.

a. Mỗi người nấu cơm đều mang một cái cần tre được cắm rất khéo vào dây lưng, uốn cong hình cánh cung từ phía sau ra trước mặt, đầu cần treo cái nồi nho nhỏ. Người nấu cơm tay giữ cần, tay cầm đuốc đung đưa cho ánh lửa bập bùng.

(Theo Minh Nhương)

b. Thào A Sùng cười thật tươi. Trong mắt cậu, tôi như thấy những đồi chè bạt ngàn, thân cây đẫm sương còn ngọn vươn cao đón nắng.

(Theo Nguyên Hương)

5. Đọc đoạn văn dưới đây và thực hiện yêu cầu.

Tôi và lũ bạn đã đi tìm tu hú dọc những bờ dứa dại. Nhưng chúng tôi không làm sao trông thấy chúng. Chúng tôi đi rón rén đến nơi phát ra tiếng một con tu hú kêu, bỗng nó im bặt. Ở nơi cách chúng tôi không xa, một con tu hú khác cất tiếng gọi như trêu tức con người. Và ngay cả nơi chúng tôi vừa rời khỏi, tu hú lại kêu. Vì thế, tôi chưa bao giờ trông thấy chim tu hú.

(Theo Nguyễn Trọng Tạo)

a. Tìm những từ ngữ nối có tác dụng liên kết câu trong đoạn văn.

b. Tìm thêm những từ ngữ nối có thể thay thế cho các từ ngữ đã tìm được ở bài tập a.

6. Chọn từ ngữ thay cho mỗi bông hoa để liên kết các câu trong đoạn văn dưới đây:

Tôi định ngủ một giấc. 🌸 những mảng màu rực rỡ ngoài ô cửa đã kéo tôi ra khỏi giấc ngủ. 🌸, tôi chỉ thấy màu xanh. Nhìn từ trên máy bay, Ấn Độ Dương trông như viên đá lam ngọc lấp lánh, còn đảo Ma-đa-ga-xca thì như viên ngọc lục bảo đính trên viên đá này. 🌸, tôi mới thấy giữa dải màu xanh tuyệt đẹp, thỉnh thoảng lộ ra khoảng màu nâu đỏ. Đó chính là những nơi rừng bị chặt phá. Nhìn từ trên cao, chúng như những vết thương của rừng già vậy. 🌸 dù chưa đặt chân lên Ma-đa-ga-xca, tôi đã cảm thấy xót xa như chính mình bị thương tổn...

(Theo An Nguyệt Vi Tiếu, Hương Giang dịch)

TIẾT 5

1. Thực hiện 1 trong 2 yêu cầu sau:

a. Trao đổi với bạn về các sự việc được thể hiện trong một tranh dưới đây và cảm xúc của những người trong tranh đó.

G: Tưởng tượng thêm về các sự việc đã diễn ra.

b. Kể với bạn một sự việc đáng nhớ mà em đã trải qua và chia sẻ cảm xúc của em khi đó.

2. Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một sự việc ở bài tập 1.

G:

Đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một sự việc

Nêu ấn tượng chung về sự việc

Nêu tình cảm, cảm xúc về những chi tiết nổi bật của sự việc

Nêu điều đáng nhớ nhất về sự việc

Về khung cảnh

Về hoạt động

Về người tham gia

3. Trao đổi với bạn đoạn văn em vừa viết để góp ý cho nhau và chỉnh sửa bài viết.

PHẦN 2 – ĐÁNH GIÁ GIỮA HỌC KÌ II

(Đề tham khảo)

TIẾT 6 – 7

A. ĐỌC

I. Đọc thành tiếng và trả lời câu hỏi.

Mưa

Mưa như mẹ rây bột
Là cơn mưa mùa xuân
Hoa mai nở tần ngần
Hé bừng tia nắng mới.

Cơn mưa rào tháng Năm
Như bị thần sấm đuổi
Chị ra đồng hai buổi
Lúa chín vàng mênh mông.

Mưa dài như nhớ mẹ
Là cơn mưa tháng Mười
Bếp lửa bà hay cười
Giã ngô thơm mùi nắng.

Đây cơn mưa của con
Từ đôi bàn tay son
Từ búp sen thùng tưới
Mưa xoè đầy lá non.

Như mặt trời mới lên
Cành quýt treo quả đỏ
Con chim vườn lấp ló
Hót vang ngời tiếng mưa...

                                     (Lê Thị Mây)

a. Bài thơ nhắc đến những cơn mưa vào thời gian nào? Khi đó, mọi người làm gì?

b. Em hiểu “cơn mưa của con" trong bài thơ nói về điều gì?

II. Đọc hiểu.

Mùa mật mới

Những đêm mùa mật, cuộc sống lặng yên quen thuộc ở làng Mật vụt đổi khác. Nhà nào cũng tấp nập, sáng sủa.

Bà lễ mễ bưng nổi, chõ, chiếc chậu sành và gùi lá mật đến bên bếp. Phựng và Nôốc Kham lấy mâm bột và bát vừng. Bà cháu ngồi xúm quanh gùi lá mật, lúi húi khều trứng ong và ong non rồi cùng nặn bánh. Khi đã hết ong non, bà bắc nồi chỗ lên bếp canh lá mật.

Trên miệng chõ, bà đặt cái chậu sành, bên trong góc chậu, bà gác những lá mật. Hơi nóng bốc nghi ngút, sáp bịt các lỗ mật chảy ra. Mật lẫn sáp rỏ đều đều xuống chậu.

Chậu mật trên bếp đầy dần. Mùi mật nóng hổi, thơm ngọt ngào bay ra ngoài. Bà bắc chậu xuống rồi đặt lên miệng chỗ cái chậu khác. Khi mật nguội, bà gạt sáp và chắt mật vào vò. Bà nếm, loại mật nào ngăm ngăm đẳng là có nhiều nhuỵ xoan thì cất riêng làm thuốc. Còn loại mật thường, vị ngọt đậm, bà giữ làm mật ăn hằng ngày và đem đi đổi hàng.

- Chưa năm nào được mùa mật như năm nay. - Bà sung sướng bảo. - Các cháu muốn mua gì nào?

Phựng muốn mua cái dây lưng da, cây bút máy. Nốốc Kham muốn mua cái trâm cài tóc có bông hoa to kết bằng hạt cườm và một cái gương to.

- Thế bà định mua gì ạ?

- Bà mua bộ ấm tích, cái chảo và con dao to.

- Mua riêng cho bà cơ, những thứ bà nói là mua chung cho cả nhà mà.

- Bà chẳng cần gì. Bà đủ cả rồi.

- Bà hay kêu đau xương. Lần này cháu sẽ mua cao - cho bà. - Phựng nói.

Bà cháu vui vẻ bàn chuyện bên chậu mật. Canh xong gùi lá mật, Phựng bưng những bình mật mới cất bớt vào buồng. Nôốc Kham bắc chảo mỡ lên bếp để rán bánh. Khi bánh đã vớt ra đầy mâm, bà ghé đầu ra cửa gọi gia đình bác thợ gỗ bên hàng xóm. Bà mời họ sang nếm mật mới và ăn bánh, mừng mùa mật.

(Theo Vũ Hùng)

Từ ngữ

- Lá mật: bánh sáp ong chứa mật.

- Canh lá mật: đun nhỏ lửa làm nóng lá mật (cách lấy mật ngày xưa, hiện ít được sử dụng; cách lấy mật phổ biến hiện nay là vắt tay hoặc quay lá mật).

- Vò: hũ (bình) lớn.

Trả lời câu hỏi và thực hiện yêu cầu.

1. Để lấy mật, bà đã chuẩn bị những gì?

2. Sắp xếp các hoạt động dưới đây theo trình tự của việc lấy mật.

   a. Gác những lá mật trong góc chậu sành.

   b. Đặt chậu sành lên miệng chỗ.

   c. Canh lá mật cho sáp bịt các lỗ mật chảy ra.

   d. Bắc nồi chỗ lên bếp.

   e. Khều trứng ong và ong non ra khỏi lá mật.

   g. Để mật nguội.

   h. Gạt sáp ra và chắt mật vào vò.

3. Mật sau khi thu được có hương vị ra sao?

4. Niềm vui “được mùa mật" của các nhân vật trong câu chuyện được thể hiện như thế nào?

5. Theo em, những tình cảm nào được thể hiện trong câu chuyện? Những chi tiết nào cho em biết điều đó?

6. Viết 2 – 3 câu nêu cảm nghĩ của em về người bà trong câu chuyện trên.

7. Tìm câu đơn và câu ghép trong những câu dưới đây:

   a. Trên miệng chỗ, bà đặt cái chậu sành, bên trong góc chậu, bà gác những lá mật.

   b. Mật lẫn sáp rỏ đều đều xuống chậu.

   c. Hơi nóng bốc nghi ngút, sáp bịt các lỗ mật chảy ra.

   d. Chậu mật trên bếp đầy dần.

   e. Mùi mật nóng hổi, thơm ngọt ngào bay ra ngoài.

8. Dùng kết từ (hoặc cặp kết từ) để nối các câu đơn dưới đây thành câu ghép.

9. Trong đoạn dưới đây, từ ngữ thay thế nào có tác dụng liên kết câu?

Khi bánh đã vớt ra đầy mâm, bà ghé đầu ra cửa gọi gia đình bác thợ gỗ bên hàng xóm. Bà mời họ sang nếm mật mới và ăn bánh, mừng mùa mật.

10. Viết một đoạn văn dựa vào các ý dưới đây, trong đó có sử dụng các từ ngữ: đầu tiên, tiếp theo, sau đó, cuối cùng. 

Chuẩn bị nồi, chõ, chậu sành, gùi lá

Khều trứng ong và ong non

Canh lá mật

Gạt sáp, chắt mật vào vò

B. VIẾT

Chọn 1 trong 2 để dưới đây:

Đề 1: Viết bài văn tả một người lớn tuổi mà em yêu quý.

Đề 2: Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một sự việc khiến em xúc động.