Bài 18: Người Thầy Của Muôn Đời | Tiếng Việt 5 - Tập 2 | Tuần 28 - Lớp 5 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

ĐỌC

Nhan đề bài đọc Người thầy của muôn đời gợi cho em suy nghĩ gì?

NGƯỜI THẦY CỦA MUÔN ĐỜI

Chu Văn An là một nhà giáo nổi tiếng đời Trần. Cụ đỗ cao nhưng không làm quan mà mở trường dạy học ở quê nhà nhằm truyền bá đạo lí và đào tạo nhân tài cho đất nước. Trường của cụ rất đông học trò, có nhiều người trở thành những nhân vật nổi tiếng.

Năm ấy, đến ngày mừng thọ cụ giáo Chu tròn sáu mươi tuổi, từ sáng sớm, các môn sinh đã tề tựu trước sân nhà cụ. Cụ Chu đội khăn ngay ngắn, mặc áo dài thâm ngồi trên sập. Mấy học trò cũ từ xa về dâng biếu thầy những cuốn sách quý do chính họ sưu tầm và chép lại. Cụ hỏi thăm công việc của từng người, bảo ban các học trò nhỏ, rồi đột nhiên nói:

- Thầy cảm ơn các anh. Bây giờ, thầy muốn mời tất cả các anh theo thầy tới thăm một người mà thầy mang ơn sâu nặng.

Các môn sinh đồng thanh dạ ran. Thế là thầy đi trước, trò theo sau. Các anh có tuổi đi ngay sau thầy, người ít tuổi hơn nhường bước, mấy chú tóc để trái đào đi sau cùng. Cụ dẫn học trò đi về cuối làng, đến một ngôi nhà tranh đơn sơ nhưng sáng sủa, ấm cúng. Ở hiên trước, một cụ già trên tám mươi tuổi, râu tóc bạc phơ đang ngồi sưởi nắng. Cụ giáo Chu bước vào sân, chắp tay cung kính vái và nói to:

- Lạy thầy! Hôm nay con đem tất cả môn sinh đến tạ ơn thầy.

Cụ già tóc bạc ngước lên, nghiêng đầu nghe. Cụ đã nặng tai. Thầy giáo Chu nói lại thật to câu nói vừa rồi một lần nữa. Thì ra đây là cụ đồ xưa kia đã dạy vỡ lòng cho cụ giáo Chu.

Tiếp sau cụ giáo Chu, các môn sinh lần lượt theo lứa tuổi vái tạ cụ đồ già. Ngày mừng thọ thầy Chu năm ấy, họ được thêm một bài học thấm thía về nghĩa thầy trò.

(Theo Hà Ân)

Từ ngữ

- Môn sinh (cách gọi cũ): học trò của cùng một thầy.

- Áo dài thâm: áo dài màu đen.

- Sập: giường gỗ, mặt liền với chân.

- Cụ đồ: thầy giáo già dạy chữ Nho thời trước.

1. Đoạn mở đầu bài đọc giới thiệu những gì về thầy giáo Chu Văn An?

2. Tìm những chi tiết cho thấy các môn sinh rất kính trọng cụ giáo Chu.

3. Hình ảnh cụ giáo Chu dẫn theo các môn sinh tới thăm người thầy dạy vỡ lòng của cụ nói lên điều gì?

4. Những hành động nào thể hiện tình cảm của cụ giáo Chu đối với người thầy của mình?

5. Em học được điều gì từ câu chuyện trên?

1. Tìm các câu ghép trong đoạn văn sau:

⁽¹⁾ Các môn sinh đồng thanh dạ ran. ⁽²⁾ Thế là thầy đi trước, trò theo sau. ⁽³⁾ Các anh có tuổi đi ngay sau thầy, người ít tuổi hơn nhường bước, mấy chú tóc để trái đào đi sau cùng. ⁽⁴⁾ Cụ dẫn học trò đi về cuối làng, đến một ngôi nhà tranh đơn sơ nhưng sáng sủa, ấm cúng.

2. Xác định các vế câu trong những câu ghép tìm được ở bài tập 1 và cho biết chúng được nối với nhau bằng cách nào.

3. Đặt một câu ghép nói về tình cảm của em đối với thầy cô giáo.

VIẾT

TÌM Ý CHO ĐOẠN VĂN
NÊU Ý KIẾN TÁN THÀNH MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG

Chọn 1 trong 2 để dưới đây:

Đề 1: Viết đoạn văn nêu ý kiến tán thành việc lập Câu lạc bộ Đọc sách.

Đề 2: Viết đoạn văn nêu ý kiến tán thành việc phát triển hoạt động thể dục, thể thao trong nhà trường.

1. Chuẩn bị.

- Chọn sự việc, hiện tượng mà em muốn nêu ý kiến tán thành.

- Tìm kiếm thông tin có liên quan đến sự việc, hiện tượng mà em muốn nêu ý kiến.

2. Tìm ý.

3. Góp ý và chỉnh sửa.

- Việc lựa chọn lí do và dẫn chứng có phù hợp không?

- Các ý có được sắp xếp hợp lí không?

ĐỌC MỞ RỘNG

1. Đọc sách báo viết về một danh nhân của Việt Nam.

G:

Trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, có biết bao nhân vật lỗi lạc, kiệt xuất trên các lĩnh vực quân sự, chính trị, ngoại giao, khoa học,... Bộ sách Danh nhân đất Việt giới thiệu những danh nhân tiêu biểu của dân tộc ta qua các thời đại, giúp bạn đọc cảm nhận và trân trọng truyền thống tốt đẹp của cha ông, càng thêm gắn bó, tự hào về lịch sử dân tộc.

Đọc những cuốn sách viết về Lê Quý Đôn, các em sẽ được biết về tài năng của một nhà bác học kiệt xuất, nhà hoạt động chính trị nổi tiếng, nhà quân sự tài ba,... Cuộc đời, sự nghiệp của Lê Quý Đôn và những danh nhân, hào kiệt đất Việt mãi mãi là niềm tự hào của các thế hệ cháu con.

2. Viết phiếu đọc sách theo mẫu.

PHIẾU ĐỌC SÁCH

3. Dựa vào những ghi chép trong phiếu đọc sách, trao đổi với bạn những suy nghĩ, cảm xúc của em về danh nhân trong sách báo mà em đã đọc.

Viết 3 – 5 câu giới thiệu về một danh nhân trong sách báo mà em đã đọc (có thể sử dụng tranh ảnh, hình vẽ,... để trang trí). Chia sẻ với người thân những thông tin về danh nhân trong bài giới thiệu của em.