Bài 8. Bạo lực học đường | Giáo Dục Công Dân 7 - Lớp 7 - Cánh Diều

YÊU CẦU CẦN ĐẠT

√ Nêu được các biểu hiện của bạo lực học đường.

√ Nêu được nguyên nhân và tác hại của bạo lực học đường.

KHÁM PHÁ

1. Biểu hiện của bạo lực học đường

Em hãy đọc các thông tin, trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi

Thông tin

Nghị định 80/2017/NĐ-CP Quy định về môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng, chống bạo lực học đường.

Trường hợp 1

Vì không cho các bạn ngồi gần chép bài kiểm tra, khi đạt được thành tích cao, một số bạn lên mạng nói xấu T. Trên lớp, các bạn này lảng tránh, lôi kéo những bạn khác không chơi với T. Vì vậy, T cảm thấy buồn chán, cô đơn và lạc lõng trong lớp.

Trường hợp 2

Thời gian gần đây, thấy một số bạn trong lớp trốn tiết, la cà ở quán điện tử, H là lớp trường đã báo cáo với cô chủ nhiệm. Biết việc này, một số bạn trong lớp đã có lời nói xúc phạm H. Có bạn còn cố tình gạt chân H, làm H bị ngã xây xát chân tay.

a) Em hãy căn cứ vào thông tin để xác định những hành vi bạo lực học đường được thể hiện qua mỗi trường hợp và hình ảnh trên? 

b) Ngoài những hành vi trên, em còn biết hoặc chứng kiến những hành vi bạo lực học đường nào khác?

Biểu hiện của bạo lực học đường gồm:

- Các hành vi bạo lực thể chất: hành hạ, ngược đãi, đánh đập; xâm hại thân thể, sức khỏe và các hành vi khác cố ý gây tổn thất về thể chất của người khác.

- Các hành vi bạo lực về tinh thần: lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, cô lập, xua đuổi và các hành vi cố ý khác gây tổn thất về tinh thần của người khác.

- Hành vi chiếm đoạt, hủy hoại gây tổn thất tài sản của người khác.

- Các hành vi bạo lực trực tuyến: nhắn tin, gọi điện, sử dụng hình ảnh cá nhân để uy hiếp, đe dọa, ép buộc người khác làm theo ý mình hoặc lăng mạ, bôi nhọ nhân phẩm người khác; lập hoặc tham gia các hội nhóm trên mạng để cô lập, tẩy chay một cá nhân hoặc nhóm khác.

2. Nguyên nhân và hậu quả của bạo lực học đường

Em hãy đọc tình huống và trả lời câu hỏi

Tình huống 1

Do xem nhiều phim ảnh bạo lực nên H thay đổi tính tình, hay nổi nóng, dễ gây gổ với bạn bè xung quanh. Một lần ở trường H đã cãi nhau và định đánh bạn. Mọi người khuyên can nên H mới dừng lại. Sau sự việc này, H đã bị nhà trưởng cảnh cáo và phải xin lỗi bạn.

Tình huống 2

Vì thích thể hiện mình là người mạnh mẽ nên V đã lôi kéo các bạn thành lập một nhóm chuyên đi dọa dẫm, bắt nạt các bạn khác. Điều đó làm cho các bạn trong lớp lo lắng, bất an khi nhìn thấy nhóm của V.

a) Theo em, những hành vi nào của các nhân vật trong từng tình huống trên là hành vi có tính chất bạo lực học đường?

b) Nguyên nhân và hậu quả của những hành vi đó là gì?

• Nguyên nhân của bạo lực học đường

- Nguyên nhân chủ quan: sự thiếu hụt kĩ năng sống, thiếu sự trải nghiệm, thích thể hiện bản thân, tính cách nông nổi, bồng bột.

- Nguyên nhân khách quan: thiếu sự quan tâm, giáo dục của gia đình; những tác động tiêu cực từ môi trường xã hội.

• Hậu quả của bạo lực học đường

- Người gây ra bạo lực học đường cũng có thể bị tổn thương về thể chất, tinh thần; bị lệch lạc nhân cách; phải chịu các hình thức kỉ luật, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

- Người bị bạo lực học đường có thể bị tổn thương thể chất, tinh thần, giảm sút kết quả học tập và rèn luyện.

- Đối với gia đình, bạo lực học đường có thể gây ra không khí căng thẳng, bất an, tổn hại về vật chất, xã hội thiếu an toàn và lành mạnh.

- Đối với trường học hoặc lớp học, bạo lực học đường gây mất đoàn kết, giảm khả năng hợp tác giữ các cá nhân.

LUYỆN TẬP

1. Những hành vi nào dưới đây là bạo lực học đường? Vì sao?

A. Chụp trộm hình ảnh của một bạn khác và gửi cho nhóm bạn để bàn tán, chế giễu. 

B. Lấy đồ ăn sáng của bạn khác. 

C. Bịt tai mỗi khi một bạn học sinh phát biểu hoặc nói chuyện. 

D. Nhại giọng, bắt chước một cách thiếu tôn trọng, 

E. Gửi những tin nhắn, hình ảnh, video, bài viết nhằm gây tổn thương, tra tấn bạn khác. 

G. Véo tai, giật tóc một bạn khi đang nô đùa.

H. Mượn đồ dùng học tập của bạn nhưng quên không trả lại.

2. Trong một buổi hoạt động ngoại khóa về phòng, chống bạo lực học đường, có ý kiến cho rằng, bạo lực học đường chỉ gây tổn hại tới người bị bạo lực.

Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?

3. K và C đều là học sinh lớp 7A. Do xích mích với nhau trên mạng xã hội, K đã hẹn gặp C để giải quyết mâu thuẫn. Tuy nhiên, khi gặp nhau, hai bạn đã xảy ra xô xát.

a) Theo em, ai là người bị bạo lực học đường trong tình huống trên? 

b) Em hãy chỉ ra nguyên nhân và hậu quả của bạo lực học đường trong tình huống đó.

4. Em hãy kể một trường hợp bạo lực học đường mà em biết, chỉ ra nguyên nhân, hậu quả của tình huống bạo lực học đường đó.

VẬN DỤNG

1. Em hãy xây dựng một sản phẩm tuyên truyền tranh vẽ, video với thông điệp truyền thông và nguyên nhân và hậu quả của bạo lực học đường.

2. Em hãy cùng bạn xây dựng một tiết mục văn nghệ (tiểu phẩm, nhạc kịch,..) về chủ để phòng, chống bạo lực học đường và trình bày trong tiết học sau.