Bài 8: Khai căn bậc hai với phép nhân và phép chia | Toán 9 - Tập 1 | Chương III | Căn bậc hai và căn bậc ba - Lớp 9 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

Khai căn bậc hai với phép nhân và phép chia


(Trang 4)

Bài 8: KHAI CĂN BẬC HAI VỚI PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA

Khái niệm, thuật ngữ

Phép khai căn bậc hai

Kiến thức, kĩ năng

  • Nhận biết cách khai căn bậc hai của một tích, một thương.
  • Nhận biết cách nhân và chia các căn bậc hai.
  • Vận dụng tính toán đơn giản về căn thức bậc hai của biểu thức đại số (căn thức bậc hai của một tích, một thương).

Phép tìm căn bậc hai số học của một số hay biểu thức cũng được gọi là phép khai căn bậc hai. Phép khai căn bậc hai và phép nhân, phép chia có một mối liên hệ đặc biệt mà chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học này.

1. KHAI CĂN BẬC HAI VÀ PHÉP NHÂN

Liên hệ giữa phép khai căn bậc hai và phép nhân

HĐ 1 Tính và so sánh: hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-0

hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-1

Với A, B là các biểu thức không âm, ta có hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-2.

Chú ý: Kết quả trên có thể mở rộng cho nhiều biểu thức không âm, chẳng hạn:

hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-3             (với A≥0, B≥0, ≥0)

Ví dụ 1: Tính:

a)hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-4 ;                      b) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-5

Giải:

a) Ta có: hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-6

b) Ta có: hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-7

Ví dụ 2. Rút gọn hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-8 với x≥0

Luyện tập 1:

a) Tính hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-9.                           b) Rút gọn hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-10

          (với a<0, b<0)

(Trang 50)

Ví dụ 3: Tính hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-11

Giải

hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-12

Nếu A≥0, B≥0, C≥0 thì hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-13

Ví dụ 4: Rút gọn biểu thức hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-14  (với a≥0, b<0).

Giải

Theo giả thiết với a≥0, b<0, do đó

hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-15

Luyện tập 2

a) Tính nhanh hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-16.                 b) Phân tích thành nhân tử: hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-17 (với a ≥0, b≥0).

2. KHAI CĂN BẬC HAI VÀ PHÉP CHIA

Liên hệ giữa phép khai căn bậc hai và phép chia

HĐ 2 Tính và so sánh: hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-18hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-19

Nếu A, B là các biểu thức với A≥0, B>0 thù hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-20

Ví dụ 5:

a) Tính hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-21.                   b) Rút gọn hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-22          (a>0).

Giải

a) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-23

b) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-24   (do a>0).

Luyện tập 3:

a) Tính hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-25

                 b) Rút gọn hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-26            (với a>0, b<0).

Vi dụ 6: 

a) Viết số dưới dấu căn thành một phân số thập phân rồi tính hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-27

b) Rút gọn hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-28             (a>0)

(Trang 51)

Giải

a) Ta có hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-29  nên hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-30

b) Do a>0 nên hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-31

Luyện tập 4.

a) Tính hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-32                        b) Rút gọn hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-33                        (a<1)

Vận dụng

Công suất P (W), hiệu điện thế U (V), điện trở R (Ω) trong đoạn mạch một chiều liên hệ với nhau theo công thức U = hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-34. Nếu công suất tăng gấp 8 lần, điện trở giảm 2 lần thì tỉ số giữa hiệu điện thể lúc đó và hiệu điện thế ban đầu bằng bao nhiêu?

Tranh luận

hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-35

   và hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-36=-12 nên hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-37

Theo em, cách làm của Vuông có đúng không? Vì sao?

BÀI TẬP

3.7. Tính:

a) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-38;                b) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-39;                  c) (hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-40

.

3.8. Rút gọn biểu thức hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-41   ( với a≥b>0).

3.9. Tính:             a) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-42;                b) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-43;              c)hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-44.

3.10. Rút gọn     hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-45

           (với a>0, b>0).

3.11. Kích thước màn hình ti vi hình chữ nhật được xác định bởi độ dài đường chéo. Một loại ti vi có tỉ lệ hai cạnh màn hình là 4 : 3.

a) Gọi x (inch) là chiều rộng của màn hình ti vi. Viết công thức tính độ dài đường chéo d (inch) của màn hình ti vi theo x.

b) Tính chiều rộng và chiều dài (theo centimét) của màn hình tivi loại 40 inch.

(Trang 52)

LUYỆN TẬP CHUNG

Ví dụ 1: Không dùng MTCT, tính giá trị của biểu thức:

hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-46

Giải

Ta có hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-47      <- hằng đẳng thức hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-48

Ví dụ 2: Tính:

a) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-49                   b)hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-50

Giải

a) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-51

b) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-52

Chú ý: Tổng quát, ta có

hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-53  với A,B là hai biểu thức, B≥0.

hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-54 với A,B là hai biểu thức không âm

Ta nói hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-55

  và hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-56; hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-57hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-58 là những cặp biểu thức liên hợp,

Ví dụ 3: Cho biểu thức hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-59    với x≥0.

a) Viết hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-60

thành tổng hai lập phương rồi phân tích thành nhân tử để rút gọn biểu thức đã cho:

b) Tính giá trị của P tại x=100.

Giải:

a) Ta có hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-61

Từ đó hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-62

b) Tại x=100 (thỏa mãn điều kiện) thì P=hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-63

(Trang 53)

BÀI TẬP

3.12. Rút gọn các biểu thức sau:

a) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-64;                    b) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-65

.

3.13. Thực hiện phép tính:

a) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-66;                                       b) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-67

3.14. Chứng minh rằng:

a) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-68;                                b) hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-69

3.15. Cho căn thức hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-70

a) Hãy chứng tỏ rằng căn thức xác định với mọi giá trị của x.

b) Rút gọn căn thức đã cho với x ≥ 2.

c) Chứng tỏ rằng với mọi x ≥ 2, biểu thức hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-71 có giá trị không đổi.

3.16. Trong Vật lí, tốc độ (m/s) của một vật đang bay được cho bởi công thức hinh-anh-bai-8-khai-can-bac-hai-voi-phep-nhan-va-phep-chia-5617-72, trong đó E là động năng của vật (tính bằng Joule, kí hiệu là J) và m (kg) là khối lượng của vật (Theo sách Vật lí đại cương, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016).

Tính tốc độ bay của một vật khi biết vật đó có khối lượng 2,5 kg và động năng 281,25 J.

Tin tức mới


Đánh giá

Bài 8: Khai căn bậc hai với phép nhân và phép chia | Toán 9 - Tập 1 | Chương III | Căn bậc hai và căn bậc ba - Lớp 9 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

Tổng số sao của bài viết là: 5 trong 1 đánh giá
Xếp hạng: 5.0 / 5 sao

Bình Luận

Để Lại Bình Luận Của Bạn

Toán 9 - Tập 1

  1. Chương I: Phương trình và hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn
  2. Chương II | Phương trình và bất phương trình bật nhất một ẩn
  3. Chương III | Căn bậc hai và căn bậc ba
  4. Chương IV: Hệ thức lượng trong tam giác vuông
  5. Chương V: Đường tròn
  6. Hoạt động thực hành trải nghiệm

Tin tức mới

Bộ Sách Lớp 9

Giáo Dục Việt Nam

Bộ Sách Giáo Khoa của Nhà Xuất Bản Giáo Dục Việt Nam

Tài liệu học tập

Đây là tài liệu tham khảo hỗ trợ trong quá trình học tập

Global Success & Bộ Giáo Dục - Đào Tạo

Bộ sách Global Success & Bộ Giáo Dục - Đào Tạo là sự kết hợp giữa ngôn ngữ Tiếng Anh theo lối giảng dạy truyền thống và cập nhật những phương thức quốc tế

Chân Trời Sáng Tạo

Bộ sách giáo khoa của Nhà xuất bản Chân Trời Sáng Tạo

Cánh Diều

Bộ sách giáo khoa của Nhà xuất bản Cánh Diều

Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

Sách giáo khoa của nhà xuất bản Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

Sách Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

Lớp 1

Sách giáo khoa dành cho lớp 1

Lớp 6

Sách giáo khoa dành cho lớp 6

Lớp 5

Sách giáo khoa dành cho lớp 5

Lớp 4

Sách giáo khoa dành cho lớp 4

Lớp 2

Sách giáo khoa dành cho lớp 2

Lớp 3

Sách giáo khoa dành cho lớp 3

Lớp 7

Sách giáo khoa dành cho lớp 7

Lớp 8

Sách giáo khoa dành cho lớp 8

Lớp 9

Sách giáo khoa dành cho lớp 9

Lớp 10

Sách giáo khoa dành cho lớp 10

Lớp 11

Sách giáo khoa dành cho lớp 11

Lớp 12

Sách giáo khoa dành cho lớp 12

Liên Kết Chia Sẻ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.