Bài 19. THỰC HÀNH: SƠ CỨU CẦM MÁU | Sinh Học 8 | CHƯƠNG III. TUẦN HOÀN - Lớp 8 - Giáo Dục Việt Nam

I - Mục tiêu

- Phân biệt vết thương làm tổn thương tĩnh mạch hay động mạch hay chỉ là mao mạch?

- Rèn kĩ năng băng bó hoặc làm garô và biết những quy định khi đặt garô.

II - Phương tiện dạy học

- Băng: 1 cuộn

- Gạc: 2 miếng

- Bông: 1 cuộn nhở

- Dây cao su hoặc dây vải

- Một miếng vải mềm (10 x 30 cm)

III - Nội dung và cách tiến hành

Tập sơ cứu cầm máu trong các trường hợp giả định sau:

1. Chảy máu mao mạch và tĩnh mạch

Tập băng vết thương ở lòng bàn tay.

- Các bước tiến hành:

 + Dùng ngón tay cái bịt chặt miệng vết thương trong vài phút (cho tới khi thấy máu không chảy ra nữa).

 + Sát trùng vết thương bằng cồn iôt.

 + Khi vết thương nhỏ, có thể dùng băng dán (có bán phổ biến ở các cửa hàng thuốc).

 + Khi vết thương lớn, cho ít bông vào giữa 2 miếng gạc rồi đặt nó vào miệng vết thương và dùng băng buộc chặt lại.

- Lưu ý: sau khi băng, nếu vết thương vần cháy máu, cân đưa ngay đến bệnh viện cấp cứu.

2. Chảy máu động mạch:

Tập băng vết thương ở cổ tay.

- Các bước tiến hành:

 + Căn cứ vào hình 19-1, dùng ngón tay cái dò tìm vị trí động mạch cánh tay, khi thấy dấu hiệu mạch đập rõ thì bóp mạnh để làm ngừng chay máu ơ vết thương vài ba phút.

 + Buộc garô: dùng dãy cao su hay dây vải mém buộc chặt ở vị trí gân sát nhưng cao hơn vết thương (về phía tim), với lục ép đu làm cầm máu.

 + Sát trùng vết thương (nếu có điêu kiện), đặt gạc và bông lên miệng vết thương rồi băng lại.

 + Đưa ngay đến bệnh viện cấp cứu.

- Lưu ý:

 + Chỉ các vết thương chảy máu động mạch ở tay (chân) mới sử dụng biện pháp buộc dây garô.

 + Cứ sau 15 phút lại nới dây garô ra và buộc lại vì các mô dưới vết buộc có thể chết do thiếu O2 và các chất dinh dưỡng.

 + Vết thương chảy máu động mạch ở vị trí khác, chỉ dùng biện pháp ấn tay vào động mạch gần vết thương, nhưng về phía tim (hình 19-2).

IV - Thu hoạch

* Kiến thức:

- Chảy máu tĩnh mạch và động mạch có gì khác nhau vẽ biểu hiện và cách xử lí?

- Những yêu cầu cơ bản của biện pháp buộc dây garô là gì? Vì sao chỉ những vết thương chảy máu động mạch ở tay hoặc chân mới dùng được biện pháp buộc dây garô?

- Những vết thương chảy máu động mạch không phải ở tay (chân) cần được xử lí thế nào?

* Kĩ năng: Điền vào các ô trống trong bảng 19 bằng những nội dung thích hợp.

Bảng 19. Các kĩ năng sơ cứu vết thương chảy máu