Bài 18 : Tác dụng làm quay của lực. Moment lực | Khoa Học Tự nhiên 8 | Chương IV: Tác dụng làm quay của lực - Lớp 8 - Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống

(Trang 76)

MỤC TIÊU

• Thực hiện thí nghiệm để mô tả được tác dụng làm quay của lực.
• Nêu được tác dụng làm quay của lực lên một vật quanh một điểm hoặc một trục được đặc trưng bằng moment lực.

I- Lực có thể làm quay vật 

Thí nghiệm

Chuẩn bị :

- Thanh nhựa cứng có lỗ cách đều;

- Giá thí nghiệm;

- Các quả nặng có móc treo.

Tiến hành:

- Gắn thanh nhựa lên giá tại trục quay O sao cho thanh nằm cân bằng theo phương ngang (Hình 18.1).

- Lần lượt treo quả nặng vào các vị trí A, O, C trên thanh và quan sát hiện tượng xảy ra.

Từ kết quả thí nghiệm, thực hiện nhiệm vụ sau:

1. Treo quả nặng vào vị trí nào thì thanh quay, vào vị trí nào thì thanh không quay?

2. Mô tả tác dụng làm quay của lực khi treo quả nặng vào điểm A, điểm C.

Hình 18.1 Dụng cụ thí nghiệm

(Trang 77)

Lấy tay tác dụng vào cánh cửa các lực khác nhau theo chiều mũi tên biểu diễn như ở Hình 18.2. Đường chứa mũi tên biểu diễn lực còn gọi là giá của lực. Trường hợp nào lực làm quay cánh cửa?

Hình 18.2

a) Lực tác dụng có giá cắt trục quay

b) Lực tác dụng có giá song song với trục quay 

c) Lực tác dụng có giá không song song và không cắt trục quay

1. Vị trí tác dụng lực nào trong Hình 18.3 có thể làm cho tay nắm cửa quay quanh trục của nó? Vị trí nào làm tay nắm cửa không quay quanh trục của nó ?

2. Lực tác dụng ở vị trí nào có thể làm cho tay nắm cửa quay dễ dàng hơn ?

Hình 18.3 Tay nắm cửa

Khi lực tác dụng vào vật có giá không song song và không cắt trục quay thì sẽ làm quay vật.

II – Moment lực

Thí nghiệm

Chuẩn bị : Dụng cụ thí nghiệm như ở Hình 18.1.

Tiến hành:

Thực hiện thí nghiệm và hoàn thành vào vở theo mẫu Bảng 18.1. 

Bảng 18.1

1. Tác dụng làm quay của lực phụ thuộc vào độ lớn của lực như thế nào?

2. Giá của lực càng xa trục quay thì tác dụng làm quay của lực thay đổi như thế nào?

(Trang 78)

Tác dụng làm quay của lực lên một vật quanh một điểm hoặc một trục được đặc trưng bằng moment lực.

- Lực càng lớn, moment lực càng lớn, tác dụng làm quay càng lớn.

- Giá của lực càng cách xa trục quay, moment lực càng lớn, tác dụng làm quay càng lớn.

So sánh moment của lực

Hình 18.4

EM ĐÃ HỌC

• Tác dụng làm quay của lực lên một vật quanh một điểm hoặc một trục được đặc trưng bằng moment lực.
• Lực càng lớn, moment lực càng lớn, tác dụng làm quay càng lớn.
• Giá của lực càng cách xa trục quay, moment lực càng lớn, tác dụng làm quay càng lớn.

EM CÓ THỂ

• Giải thích được cách tác dụng lực khi bắt đầu đạp pê-đan để xe đạp có thể chuyển động.
• Giải thích được cách sử dụng cờ lê để vặn ốc một cách dễ dàng.