Nội Dung Chính
(Trang 35)
IV. CUỘC ĐẤU TRANH VÌ HOÀ BÌNH CỦA NHÂN DÂN THẾ GIỚI TRONG VÀ SAU CHIẾN TRANH LẠNH
1. Đấu tranh vì hoà bình của nhân dân thế giới trong Chiến tranh lạnh
a) Đấu tranh chống chạy đua vũ trang vì hoà bình của nhân dân thế giới trong Chiến tranh lạnh
Trong Chiến tranh lạnh, phong trào đấu tranh vì hoà bình của nhân dân thế giới phát triển mạnh mẽ, đặc biệt từ sau Đại hội thế giới vì hoà bình.
Đại hội thế giới vì hoà bình được tổ chức ngày 26 – 4 – 1949 tại Pa-ri với thành phần tham dự gồm hàng nghìn chiến sĩ hoà bình khắp thế giới, đại diện cho các tầng lớp quần chúng nhân dân. Đại hội bầu ra Hội đồng Hoà bình thế giới do nhà bác học Giô-li-ô Quy-ri làm Chủ tịch. Bức tranh Chim bồ câu của danh hoạ Pi-cát-xô được chọn làm biểu tượng của hoà bình thế giới.
Hình 11. Hình ảnh chim bồ câu được sử dụng ở Đại hội thế giới vì hoà bình tại Pa-ri năm 1949, tại Viên năm 1952, tại Mát-xcơ-va năm 1962
Hội đồng Hoà bình thế giới tập hợp lực lượng quần chúng, đưa ra khẩu hiệu đấu tranh nhằm bảo vệ hoà bình, chống chiến tranh, chống chạy đua vũ trang, đòi giải trừ quân bị toàn diện và triệt để, trước hết là vũ khí hạt nhân, ủng hộ phong trào giải phóng của các dân tộc.
Hướng ứng lời kêu gọi của Hội đồng Hoà bình thế giới, hàng trăm triệu người đã tham gia cuộc đấu tranh vì hoà bình thế giới. Bên cạnh các cuộc mít tinh, tuần hành vì hoà bình là các cuộc vận động bảo vệ hoà bình, tiêu biểu là hoạt động lấy chữ kí ủng hộ hoà bình. Lời kêu gọi hoà bình Xtốc-khôm đòi cấm vũ khí nguyên tử (tháng 3 – 1950 và tháng 6 – 1975) được 1,2 tỉ người kí tên hưởng ứng. Lời kêu gọi 5 cường quốc kí công ước hoà bình (tháng 2 – 1955) thu được 612 triệu chữ kí.
Kết quả lớn nhất của phong trào hoà bình là góp phần quan trọng vào việc ngăn ngừa chiến tranh thế giới thứ ba, buộc các cường quốc hạt nhân phải kí một số thoả thuận về kiểm soát vũ trang hạt nhân, đồng thời ủng hộ mạnh mẽ cuộc đấu tranh của các dân tộc vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Cùng với mục tiêu chống chiến tranh, phong trào hoà bình thế giới ủng hộ, hỗ trợ cho các cuộc đấu tranh yêu nước, chống xâm lược của nhân dân các nước châu Á, châu Phi và khu vực Mĩ La-tinh, tiêu biểu là phong trào ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước của nhân dân Việt Nam.
| ? Khai thác thông tin trong mục và sưu tầm thêm tư liệu, nêu những nét chính về phong trào đấu tranh vì hoà bình của nhân dân thế giới trong thời kì Chiến tranh lạnh. |
b) Phong trào quốc tế ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân Việt Nam
Phong trào quốc tế ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân Việt Nam bắt đầu từ thập kỉ 60, phát triển mạnh mẽ ở Mỹ và nhiều nước trên thế giới.
Ở Mỹ, từ mùa thu năm 1965, Uỷ ban phối hợp toàn quốc được thành lập và tổ chức 2 đợt đấu tranh có quy mô toàn quốc trong tháng 10 – 1965 và tháng 1 – 1966, mỗi đợt lôi cuốn hơn nửa triệu người tham gia từ hơn 100 thành phố. Cũng từ đây đã xuất hiện những cuộc tự thiêu của người dân Mỹ nhằm phản đối chiến tranh xâm lược Việt Nam.
| TƯ LIỆU 6. Ngày 2 – 11 – 1965, anh N. Mô-ri-xơn, đã châm lửa tự thiêu ngay trước Bộ Quốc phòng Mỹ để phản đối cuộc chiến tranh xâm lược ở Việt Nam. Trong cuốn hồi kí của mình, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Mác Na-ma-ra viết: “Cái chết của Mô-ri-xơn không chỉ là bi kịch cho gia đình anh ta mà còn cả cho tôi và nước Mỹ. Đó là một tiếng kêu gào chống lại những giết chóc đang huỷ hoại cuộc đời của những người Mỹ và người Việt". (Theo Mác Na-ma-ra, Nhìn lại quá khứ: Tấn thảm kịch và những bài học về Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995) |
| Phong trào chống chiến tranh lôi cuốn đông đảo các tầng lớp quần chúng nhân dân tham gia, tiêu biểu là phong trào phản chiến của thanh niên Mỹ với các hình thức đấu tranh phong phú. Theo thống kê, có hơn 200 tổ chức chống chiến tranh xâm lược ở khắp các bang của Mỹ. Nhiều hoạt động chống chiến tranh đã diễn ra như đốt thẻ quân dịch, trả lại huân chương chiến tranh, có tới 16/27 triệu thanh niên Mỹ đến tuổi quân dịch đã chống lệnh, 75 nghìn người Mỹ bỏ ra nước ngoài vì không chịu nhập ngũ và đấu tranh chống chiến tranh xâm lược, trong đó có cựu Tổng thống Mỹ Bin Cờ-lin-tơn. Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của Việt Nam cũng được nhân dân các nước trên thế giới ủng hộ mạnh mẽ. |
Hình 12. Biểu tình chống chiến tranh Việt Nam tại Oa-sinh-tơn ngày 21 - 10- 1967 |
| TƯ LIỆU 7. Tổng Thư kí Hội đồng Hoà bình thế giới Tha-na-si Pa-phơ-lít cho rằng: “Cuộc chiến đấu và chiến thắng của nhân dân Việt Nam đã là chất xúc tác cho phong trào hoà bình thế giới phát triển". (Theo Báo Nhân dân ngày 25 – 11 - 2007) |
(Trang 38)
| EM CÓ BIẾT? Tháng 10 – 1969, ca sĩ nổi tiếng Giôn Len-nơn trình bày ca khúc Hãy cho hoà bình một cơ hội trước khoảng 500 nghìn người biểu tình phản đối chiến tranh Việt Nam (Đại sứ quán Mĩ) và khác này nhanh chóng được đón nhận và trở thành giai điệu chính trong các cuộc biểu tình phản chiến của thanh niên Mĩ chống chiến tranh Việt Nam. | Trên phạm vi quốc tế, có hơn 10 Uỷ ban hoặc tổ đoàn kết với Việt Nam của các tổ chức dân chủ, tôn giáo và tổ chức xã hội ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước. Có hơn 30 hội nghị quốc tế về Việt Nam và nhiều hội nghị quốc tế khác dành thời gian thảo luận các biện pháp ủng hộ Việt Nam. |
| Khai thác thông tin trong mục và sưu tầm tư liệu, nêu những nét chính của phong trào đấu tranh vì hoà bình của nhân dân thế giới trong thời kì Chiến tranh lạnh. Lấy dẫn chứng cụ thể. |
2. Đấu tranh vì hoà bình của nhân dân thế giới sau Chiến tranh lạnh
Sau Chiến tranh lạnh, phong trào đấu tranh vì hoà bình của nhân dân thế giới tiếp tục phát triển trước những yêu cầu đặt ra trong tình hình mới.
Bên cạnh việc tiếp tục thực hiện nhiệm vụ đấu tranh chống chiến tranh xâm lược, đòi giải quyết các cuộc tranh chấp quốc tế bằng thương lượng hoà bình, giải trừ vũ khí hạt nhân,... hàng loạt vấn đề mới đặt ra cho phong trào như: các hoạt động xoá đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường sống, chống các bệnh dịch thế kỉ, chống hậu quả tiêu cực của quá trình toàn cầu hoá, xây dựng quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc vì hoà bình, hợp tác và phát triển.
Phong trào vì hoà bình của nhân dân thế giới tập trung vào nhiệm vụ đấu tranh vì một thế giới không có vũ khí hạt nhân.
Các cuộc đấu tranh đòi giải trừ vũ khí hạt nhân thu hút hàng chục triệu người yêu chuộng hoà bình ở các nước trên thế giới tham gia. Các tổ chức quốc tế chống vũ khí hạt nhân, tiêu biểu là Tổ chức Không hạt nhân toàn cầu, gồm trên 300 nhà lãnh đạo thế giới, chuyên gia về giải trừ hạt nhân được thành lập và có những hoạt động tích cực trong cuộc đấu tranh vì mục tiêu loại bỏ vũ khí hạt nhân.
Phong trào đấu tranh vì hoà bình có những điều chỉnh nhằm thích ứng với tình hình mới.
Hoà bình ngày nay gắn liền với phát triển, không có phát triển sẽ không có hoà bình bền vững. Các cuộc đấu tranh đòi xoá nợ cho các nước nghèo, đòi giảm lượng khí thải CO2, nhất là tại các nước có lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính lớn nhất, nhằm đối phó với thách thức về môi trường... là những mục tiêu quan trọng của phong trào hoà bình thế giới.
(Trang 39)
|
Hình 13. Đoàn bác sĩ Việt Nam thực hiện nhiệm vụ tại Phái bộ Gìn giữ hoà bình Liên hợp quốc ở Nam Xu-đăng (2018) |
|
| ? Vì sao cuộc đấu tranh vì hoà bình của nhân dân thế giới vẫn tiếp diễn sau khi Chiến tranh lạnh kết thúc? |
LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG
|
1. Lập bảng so sánh nguyên nhân, hậu quả, tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất và Chiến tranh thế giới thứ hai. 2. Lựa chọn những sự kiện tiêu biểu để giải thích vì sao sau Chiến tranh lạnh, các cuộc chiến tranh, xung đột vẫn tiếp diễn. 3. Phong trào đấu tranh vì hoà bình của nhân dân thế giới sau Chiến tranh lạnh có điểm gì mới so với trước Chiến tranh lạnh?
1. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Nhân dân nước nào cũng yêu chuộng hoà bình, cũng chán ghét chiến tranh, cũng muốn sống tự do độc lập”. Em hãy lựa chọn một số sự kiện tiêu biểu trong cuộc đấu tranh vì hoà bình giữa hai cuộc chiến tranh thế giới để chứng minh nhận định trên. 2. Sưu tầm tư liệu từ sách, báo và internet, viết một bài (khoảng 300 chữ) về phong trào nhân dân thế giới ủng hộ cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước của nhân dân Việt Nam. |
Các Bài Học Khác
Chuyên đề học tập Lịch Sử 11 - III: Chiến Tranh, Xung Đột Quân Sự Sau Chiến Tranh Lạnh - Giải thích các cuộc xung đột, nội chiến khu vực và tác động của chủ nghĩa khủng bố.
Xem thêm ⟶
Chuyên đề học tập Lịch Sử 11 - II: Chiến Tranh Lạnh (1947–1989) - Tìm hiểu nguyên nhân, đặc điểm, hậu quả và sự kết thúc của cục diện Chiến tranh Lạnh.
Xem thêm ⟶
Bình Luận
Để Lại Bình Luận Của Bạn